Fietshelmcampagnes leiden over het algemeen tot een stijging van het fietshelmgebruik, maar soms is het effect tijdelijk. Campagnes vertonen grote verschillen wat betreft de omvang van het effect. Dit is onder andere afhankelijk van de precieze inhoud en duur van de campagne en natuurlijk van de mate waarin de helm al wordt gedragen bij de start van de campagne. De meeste campagnes worden bovendien gecombineerd met andere activiteiten, zoals het laagdrempelig beschikbaar stellen van fietshelmen of maatregelen zoals een helmplicht. Daardoor is het effect van opzichzelfstaande massamediale voorlichting onbekend.
Een overzichtsstudie uit 2002 vermeldt resultaten van negentien studies over campagnes om het helmgebruik te stimuleren [44]. De meeste daarvan zijn uitgevoerd in de Verenigde Staten en Canada en zijn vooral gericht op kinderen. De studies lieten verschillende resultaten zien, maar de onderzoekers concluderen:
- dat in zijn algemeenheid promotiecampagnes het helmgebruik doet stijgen;
- dat het grootste effect bereikt wordt bij jonge kinderen en met name bij meisjes;
- dat met name kortingen op de aankoopprijs van fietshelmen positief bijdragen aan de aankoop en het gebruik.
In een recentere, maar kleinschaligere meta-studie [45] zijn acht studies naar de effecten van campagnes om fietshelmgebruik te stimuleren geanalyseerd: drie uit Noord-Amerika en vijf uit Europa. Daaruit bleek een overall positief effect van campagnes, maar er waren grote verschillen in de omvang van het gevonden effect. Verdere analyses lieten zien dat alleen het effect van campagnes in combinatie met wetgeving statistisch significant was en dat van opzichzelfstaande campagnes niet.
Een van de studies die is meegenomen in bovengenoemde meta-analyse uit 2023 was de evaluatie van de Nederlandse fietshelmcampagne ‘Coole kop, helm op!’. Deze campagne was gericht op de onderbouw van het basisonderwijs in de provincie Zeeland en bestond uit een groot aantal verschillende activiteiten. Deze campagne bleek een positief effect te hebben op het helmgebruik van de deelnemende kinderen, zij het alleen in het eerste campagnejaar [11]. In het eerste campagnejaar droegen in Zeeland bijna vijf keer zo veel kinderen (4-8 jaar) een fietshelm als vóór de campagne: een stijging van gemiddeld 3,3% naar 15,7%.
Bekend en inmiddels ook vaak aangehaald in Nederland, is de zeer succesvolle en al zeer lang lopende aanpak in Denemarken. Net als Nederland kent Denemarken geen helmplicht. Al veel jaren is daar heel veel gebeurd om het vrijwillig helmgebruik te stimuleren. Niet alleen massamediale campagnes, maar juist ook veel lokale acties gericht op specifieke doelgroepen. De zogeheten AAA-aanpak in Denemarken kent drie centrale elementen [46]: mensen informeren over het positieve effect van helmen op hersenletsel (Awareness), zorgen dat fietshelmen eenvoudig en goedkoop te verkrijgen zijn (Availability) en het ontwerp van de helm verbeteren en volwassenen tot rolmodel maken voor (klein)kinderen (Attractiveness). Tussen 2004 en 2021 is het algemene fietshelmgebruik in Deense steden gestegen van 6% naar 48% en het helmgebruik door kinderen op weg naar school van 33% naar 80% [46].
