Er worden verschillende maatregelen genomen om de verkeersveiligheid rondom het treinspoor te verbeteren. Zo werken het ministerie van IenW en Prorail aan twee programma’s om spoorveiligheid te verbeteren: het NABO-programma en het Landelijk Verbeterprogramma Overwegen (LVO) [17] [18] (zie hieronder). Verder waarschuwt de veelgebruikte Flitsmeister-app bestuurders nu ook wanneer zij een onbewaakte, of als gevaarlijk bekendstaande, overweg naderen [28].
NABO-programma – aanpak onbeveiligde overwegen
Het doel van het NABO-programma (NABO = Niet Actief Beveiligde Overweg) is om alle openbare onbeveiligde overwegen op reizigerslijnen vóór 2028 te beveiligen, op te heffen of niet langer openbaar toegankelijk te maken [18]. De overwegen worden beveiligd (33%), ongelijkvloers gemaakt (16%), geheel opgeheven (47%) of niet langer openbaar toegankelijk gemaakt (4%) [17] [18]. Het is aannemelijk dat het opheffen van de onbeveiligde overwegen het overgrote deel van de ongevallen en slachtoffers die daar vallen voorkomt. Al is de meest veilige overweg een overweg waar het verkeer niet gelijkvloers kruist. Of zoals ProRail constateerde: ‘de veiligste overweg is geen overweg’ [29].
LVO – Landelijk Verbeterprogramma Overwegen
Het LVO heeft als doel overwegen door heel Nederland te verbeteren door onder meer: dichtligtijden (de tijd dat een overweg gesloten is) te optimaliseren, gedragsbeïnvloeding van reizigers, het opvallender maken van overwegen, of door personen, indien zij tussen gesloten overwegbomen terechtkomen, een veilige uitweg te bieden [30]. Zo startte Prorail in 2018 een proef met ‘slimme camera’s’ op twee overwegen in Hilversum om wangedrag op overwegen te kunnen beboeten. Deze camera’s kunnen afwijkend gedrag, zoals roodlichtnegatie of stilstaan op een overweg, waarnemen. Het grootste gedeelte van de boetes (80%) werd uitgeschreven voor het negeren van de rode lichten, daarnaast staan bestuurders regelmatig stil op de overweg of rijden deze op terwijl er file staat aan de overzijde [31]. Ook worden er wekelijks handhavingsacties uitgevoerd bij verschillende overwegen in het land om voetgangers en fietsers te bekeuren voor gevaarlijk gedrag (onder andere slalomgedrag, het tussen gesloten halve overwegbomen doorlopen en -rijden) [31].
