Wat is het effect van het puntenrijbewijs voor beginnende bestuurders in Nederland?

Antwoord

Er is vooralsnog geen bewijs dat het puntenrijbewijs voor beginnende bestuurders in Nederland bijdraagt aan de verkeersveiligheid [13]. De voornaamste verklaring daarvoor is de relatief lage controlekans voor de overtredingen die onder deze regeling zijn opgenomen. Als de controlekans gering is, is er ook geen merkbaar effect te verwachten.

In Nederland bestaat sinds 2002 een beperkt puntensysteem voor beginnende bestuurders. De ernstige overtredingen die tot punten leiden zijn:

  • gevaar of hinder veroorzaken in het verkeer;
  • een verkeersongeval met dood/letsel veroorzaken;
  • bumperkleven bij een snelheid van meer dan 80 km/uur;
  • op autosnelwegen meer dan 40 km/uur harder rijden dan is toegestaan;
  • op andere wegen meer dan 30 km/uur harder rijden dan is toegestaan

Elke jongere die twee van deze ernstige overtredingen begaat in de eerste vijf jaar als automobilist moet een rijvaardigheidsonderzoek ondergaan. Als men hierbij onvoldoende scoort op de theorie- of praktijktoets, moet men opnieuw een rijexamen afleggen.

In tegenstelling tot puntensystemen (voor beginnende bestuurders) in het buitenland maakt een aantal andere ernstige overtredingen – waaronder rijden onder invloed van alcohol, snelheidsovertredingen tussen 20-30 km/uur boven de limiet, of roodlichtnegatie – geen deel uit van dit puntenrijbewijs.

Onderzoek naar het puntenrijbewijs voor beginnende automobilisten heeft geen algemeen preventief veiligheidseffect kunnen aantonen [13]. Na invoering van het beginnersrijbewijs is het aantal ernstige ongevallen onder jonge bestuurders (waarvan er veel het beginnersrijbewijs hebben) niet sterker afgenomen dan onder oudere bestuurders (waarvan maar een klein percentage het beginnersrijbewijs heeft). Ook bleek er geen ‘specifiek’ preventief effect op te treden, dat wil zeggen dat er geen bewijs is gevonden dat bestuurders na ontvangst van 1 punt veiliger rijgedrag zijn gaan vertonen.

Onderdeel van factsheet

Progressieve sanctiesystemen in het verkeer

Een progressief sanctiesysteem houdt in dat men zwaardere of ingrijpender sancties krijgt opgelegd naarmate men meer overtredingen maakt.

Deze factsheet gebruiken?