In BRON, het bestand met de door de politie in Nederland geregistreerde ongevallen, is de afgelopen jaren bij net iets minder dan 1% van de ongevallen aangegeven dat deze plaatsvond op een moment dat er sprake is van gladheid door sneeuw, ijzel, hagel of opvriezing (zie Tabel 1). In hoeverre deze gladheid (mede) oorzaak was voor het ontstaan van het ongeval, is niet bekend. Deze 1% is het gemiddelde over alle 12 maanden. In de wintermaanden is het aandeel ongevallen bij gladheid natuurlijk hoger. In januari is dit ruim 4% van de ongevallen en in februari ruim 3%. Bij dodelijke ongevallen is het aandeel waarbij sprake was van gladheid iets hoger dan bij ongevallen waar de afloop minder ernstig is. Gladheid treedt veelal op gedurende een aantal aansluitende dagen, zoals van 7 t/m 15 februari 2021. In die periode stond bij ongeveer 30% van alle geregistreerde ongevallen aangegeven dat er sprake was gladheid.
Tabel 1. Aandeel ongevallen (onafhankelijk van ernst), en aandeel dodelijke ongevallen, letselongevallen, en ongevallen met uitsluitend materiële schade (UMS) bij gladheid door sneeuw, ijzel, hagel en opvriezing in de periode 2012 t/m 2021 per maand. Bron: BRON, bewerkt door SWOV.
Gladheid heeft niet alleen te maken met koude weersomstandigheden. Gladheid kan ook komen door modder, natte bladeren of andere vormen van besmeurd wegdek. Volgens het BRON-bestand was er jaarlijks gemiddeld in 0,1% van de geregistreerde ongevallen sprake van dit soort gladheid van het wegdek. Bij dodelijke ongevallen wordt het iets vaker genoteerd (0,3%) dan bij ongevallen die minder ernstig aflopen. Opnieuw is niet bekend of deze gladheid een (mede) oorzaak was van het ongeval, of alleen een omstandigheid. (Veel) regen en nat wegdek leiden ook tot gladheid. Dit wordt behandeld bij de vraag Wat is het effect van regen?.
De genoemde aandelen van gladheidsongevallen op wegen zijn zeer waarschijnlijk een behoorlijke onderschatting. Bekend is bijvoorbeeld dat ongevallen van fietsers, en zeker fietsongevallen zonder betrokkenheid van een motorvoertuig, nauwelijks in de politieregistraties voorkomen (zie bijvoorbeeld de SWOV-factsheet Fietsers). Juist fietsers zullen extra gevoelig zijn voor gladheid. Zie verder ook de vraag Hoeveel ongevallen gebeuren er door of op gladde fietspaden?.
