‘Een slimme stad vraagt om ander mobiliteitsbeleid’

De snelle ontwikkelingen in ‘smart mobility’ maken het steeds urgenter om als stad een heldere, slimme en integrale visie op mobiliteit en het stedelijk functioneren neer te leggen. Dit is te meer nodig geweest in Utrecht, als snelst groeiende stad van Nederland. Na 2 jaar van analyse, voeren van stadsgesprekken, expertmeetings en politieke afstemming heeft de gemeenteraad in mei 2016 met ruime meerderheid het nieuwe Mobiliteitsplan vastgesteld. Het Mobiliteitsplan bevat een radicale aanscherping en bijstelling van het mobiliteitsbeleid, die past bij de geest van de tijd. Het plan spreekt zich uit over de mobiliteitsnetwerken en verkeers- en mobiliteitsmanagement, maar ook over de ruimtelijke planvorming; ‘Slimme Routes, Slim Regelen, Slim Bestemmen’.
Deze bijdrage gaat nader in op drie maatschappelijke trends die hebben geleid tot dit Mobiliteitsplan: ten eerste de transformatie van industriële stad via moderne stad naar kennisstad, in de tweede plaats de wereldwijde stedelijke trend van inbreiding in plaats van uitbreiding en ten derde de veranderingen in sociale voorkeuren van stedelingen.
Daarna presenteert de bijdrage de drie hoofdpijlers van het Mobiliteitsplan: een goede inrichting van de mobiliteitsnetwerken (Slimme Routes), de inzet van verkeers- en mobiliteitsmanagement (Slim Regelen) en de randvoorwaarden die worden gesteld aan ruimtelijke planvorming (Slim Bestemmen). Hierbij worden diverse actuele projectvoorbeelden beschreven die de beleidskeuzes van het Mobiliteitsplan concreet en zichtbaar maken.
Tot slot wordt gereflecteerd op wat de totstandkoming van het Mobiliteitsplan voor Utrecht de auteurs heeft geleerd over de toekomst van het vakgebied verkeersplanologie. Hun stelling is dat de verkeersplanoloog moet schakelen van een probleemgedreven naar een opgavegestuurde benadering. In relatie met voorgaande voorzien zij dat de verkeersplanoloog
zich sterker dan nu moet positioneren in het integrale veld van belangen: ‘welke stad wil je maken’, in plaats van alleen maar te werken aan een technische ‘optimalisatie van het verkeerssysteem’. Tot slot zien zij kansen wanneer de verkeersplanoloog leert om zijn systeemkennis in te zetten in de samenwerking met andere disciplines (het vertalen en communiceerbaar maken van technische kennis en inzichten).