Verkeersveiligheidseffecten Nota Wonen

Deelrapportage van ‘Mensen, Wensen, Gezond Wonen'
Auteur(s)
Hummel, Drs. ing. T.
Jaar
In opdracht van de ‘Netherlands School of Public Health' is de in 2001 verschenen Nota Wonen van het Ministerie van VROM getoetst op mogelijke gezondheidseffecten. Het onderhavige onderzoek over de Verkeersveiligheidseffecten van de Nota Wonen is één van de deelonderzoeken van deze Gezondheidseffectrapportage (GER). De verschillende deelonderzoeken van de GER zijn voornamelijk gericht op de beleidsthema's ‘verdichting en verdunning', ‘keuzevrijheid voor burgers' en ‘domotica' uit de Nota Wonen. Onduidelijk is welke effecten domotica (toepassing van telematica in de woning) zal hebben op de automobiliteit en verkeersveiligheid. Telewerken blijkt weliswaar te leiden tot een reductie van de hoeveelheid verkeer in de spitsuren, maar niet tot een reductie van het aantal gereden motorvoertuigkilometers. Ook van andere telematicatoepassingen in de woning is niet bekend wat de te verwachten effecten op de verkeersveiligheid zullen zijn. Verwacht wordt dat effecten, indien aanwezig, gering zullen zijn. Verwacht wordt dat vergroting van de keuzevrijheid voor burgers zal leiden tot een verruiming van de woningen en tot een verlaging van de bebouwingsdichtheden. Een reductie van de bebouwingsdichtheid heeft een negatief effect op de verkeersveiligheid. Een indicatie van de omvang van dit negatieve effect kan echter niet worden gegeven. Verdichting en verdunning van de woningdichtheid worden in de Nota Wonen beide als maatregel gezien om de woonkwaliteit in probleembuurten te verbeteren. Verdichting heeft een positief effect op de verkeersveiligheid, terwijl verdunning een negatief effect op de verkeersveiligheid heeft. Omdat niet bekend is of de nadruk in de uitvoering van het beleid zal liggen op verdichting dan wel op verdunning, kan niet worden aangegeven of per saldo sprake zal zijn van een positief of negatief effect van dit beleidsthema. Het beleidsthema ‘Mobiliteit, verkeer en bereikbaarheid' uit de Nota Wonen bevat de aanbeveling aan lagere overheden om bij ruimtelijke planning en uitwerking nadrukkelijk rekening te houden met mobiliteitseffecten. Indien deze aanbeveling door lagere overheden wordt overgenomen, zal dit een positief effect op de verkeersveiligheid kunnen hebben. Omdat noch voor de negatieve, noch voor de positieve effecten een indicatie van de omvang van effecten kan worden gegeven, is het niet mogelijk in te schatten wat het netto effect van het in de Nota Wonen beschreven beleid zal zijn. De voorzichtige verwachting kan worden uitgesproken dat de negatieve effecten groter zullen zijn dan de positieve verkeersveiligheidseffecten. Gebleken is dat de kwetsbare groepen in de volksgezondheid - te weten ouderen, kinderen, etnische minderheden en personen met een lage sociaal-economische status - ook in het verkeer een verhoogd risico kennen. De hogere risico's op verkeersletsel van etnische minderheden en personen met lage sociaal-economische status zijn hierbij niet alleen te verklaren door persoonskenmerken en sociale kenmerken, maar ook door het feit dat deze groepen personen veelal wonen in de oudere en verkeersonveiliger wijken. Dit betekent dat het verbeteren van de woonkwaliteit en verkeersveiligheid in deze oudere wijken een positief effect zullen hebben op het verkeersrisico van deze kwetsbare groepen. Aanbevolen wordt om bij de ruimtelijke uitwerking rekening te houden met het volgende: -Stedelijke groeistructuren die zoveel mogelijk aansluiten bij het bestaande stedelijk gebied zijn veiliger dan groeistructuren die grotere verplaatsingsafstanden vergen. -Hogere bebouwingsdichtheden zijn gunstiger voor de verkeersveiligheid dan lagere bebouwingsdichtheden. -Menging van functies (wonen, werken, voorzieningen) heeft een positief effect op de verkeersveiligheid. -Reductie van het aantal autokilometers door realisatie van goede ontsluitingsnetwerken voor openbaar vervoer en langzaam verkeer heeft een positief effect op de verkeersveiligheid. Aanbevolen wordt om bij de vormgeving van de verkeersinfrastructuur uit te gaan van duurzaam-veilige ontwerpprincipes. De mogelijkheid voor het optreden van ernstige verkeersconflicten, zoals frontale en flankbotsingen, moet hierbij voor hogere snelheden (hoger dan 30 km/uur) worden uitgesloten. Indien dergelijke conflicten wel voor kunnen komen, dienen rijsnelheden niet hoger te zijn dan 30 km/uur.
Road Safety effects of the Housing Memorandum Section of the report entitled ‘People, Wishes, Healthy Living' The in 2001 published Housing Memoradum from the Ministry of Housing, Physical Planning and Environment was tested for possible health effects by the Netherlands School of Public Health. The present report about the road safety effects of the Housing Memorandum is one of the section studies of this Health Effects Report (GER). The various section studies of the GER are primarily directed at the policy themes ‘compression and spreading', ‘freedom of choice for the citizens', and ‘domotics' in this Housing Memorandum. It is not clear what effects ‘domotics' (application of telematics at home) will have on car exposure (kilometres travelled) and road safety. Tele-working indeed appears to lead to a reduction of traffic in the rush hours, but not to a reduction in the motor vehicle kilometres. Neither from other telematics applications at home is known what road safety effects can be expected. The expectations are that any resulting effects will be slight. It is expected that increasing the freedom of choice for citizens will lead to a broadening of the dwellings and to a lowering of the building density. A reduction in the density has a negative effect on road safety. However, an indication of the size of this negative effect can not be given. Compression and spreading of the building density, in the Housing Memorandum, are both seen as a measure for improving the dwelling quality in problem areas. Compression has a positive road safety effect, whereas spreading has a negative effect. It can not be concluded whether the sum of the effects of this policy theme will be positive or negative. This is because it is not known whether the emphasis in implementing the policy will be on compression or spreading. The policy theme ‘mobility, traffic, and accessibility' from the Housing Memorandum contains the recommendation to local governments to explicitly take the mobility effects into account when doing their town and country planning. If this recommendation is adopted by local government, it could have a positive road safety effect. Because no indication of the size of the effects can be given, neither for the negative nor the positive effects, it is not possible to estimate the net effect of the policy described in the Housing Memorandum. The careful prognosis can be made that the negative road safety effects will be greater than the positive effects. It has been shown that the vulnerable health groups: i.e. the elderly, children, ethnic minorities, and people with a low socio-economic status; also have a greater risk in traffic. The greater traffic injury risks of ethnic minorities and people with a low socio-economic status can not only be explained by personal and social characteristics, but also by the fact that these groups of people often live in the older and less safe urban districts. This means that improving the dwelling quality and road safety of these older districts could have a positive road safety effect on these vulnerable groups. When carrying out town and country planning, it is recommended to take the following into account: -Urban growths that as much as possible fit the existing urban areas are safer than those that result in longer distances travelled. -Greater building densities have a greater road safety than lower building densities. -Mixing functions (living, working, facilities) leads to greater road safety. -Reducing the number of car kilometres travelled by realising good collector road networks for public transport, mopeds, bicycles, and pedestrians leads to greater road safety. It is recommended, when designing the traffic infrastructure, to adopt the sustainably-safe design principles. The possibility of serious traffic conflicts, such as frontal and side collisions, must be eliminated for high speeds (faster than 30 km/h.). If such conflicts can occur, the speed limit must not be higher than 30 km/h.
Rapportnummer
R-2002-6
Pagina's
30 blz.
ISBN
90-75842-08-2
Gepubliceerd door
SWOV, Leidschendam

SWOV-publicatie

Dit is een publicatie van SWOV, of waar SWOV een bijdrage aan heeft geleverd.