Waarom is (goede) verlichting belangrijk voor verkeersveiligheid?

Antwoord

Openbare verlichting

Visuele informatie is voor verkeersdeelname van groot belang. In het donker is deze informatie lastiger te verkrijgen dan bij daglicht. Ogen zijn in het donker namelijk minder goed in staat om objecten, kleuren en bewegingen te onderscheiden [1] [2]. Om de ogen te helpen op tijden en plaatsen waar de natuurlijke lichtbronnen niet goed genoeg zijn, kan openbare verlichting worden ingezet.

Openbare verlichting maakt het mensen mogelijk om in het donker de weg, andere weggebruikers en de omgeving voldoende te onderscheiden. Hoe hoger het lichtniveau is, hoe eerder een ander object wordt waargenomen. Bovendien vermindert de aanwezigheid van openbare verlichting verblinding door het grote contrast tussen de koplampen van andere auto’s met de duistere omgeving, ook wel ‘headlight glare’ genoemd [3]. Dergelijke verblinding zorgt vooral bij oudere verkeersdeelnemer voor een verhoogd risico op een ongeval (zie de gearchiveerde SWOV-factsheet Visuele beperkingen en hun invloed op de verkeersveiligheid).

Volgens sommige studies heeft openbare verlichting ook een positieve invloed op gedrag. Naarmate de kwaliteit van de verlichting beter wordt, nemen automobilisten kruisingen eerder waar, en passen ze eerder hun snelheid aan (Rockwell, 1969, zoals beschreven in Beyer & Ker [4]). Er zijn echter ook studies die geen verschil in snelheid door openbare verlichting hebben aangetoond [2] [5] en studies die juist onveiliger gedrag hebben aangetoond [6].

Voertuigverlichting

Het voeren van verlichting op het eigen voertuig is van belang om zelf goed het verloop van de weg en andere verkeersdeelnemers te kunnen zien en om zelf gezien te worden door de andere verkeersdeelnemers. De lampen moeten daarom werken en goed afgesteld zijn. Niet goed afgestelde lampen, of verkeerde lampen of armaturen kunnen bovendien tot verblinding van tegenliggers leiden. Verblinding ontstaat als een menselijk oog dat gewend is aan een laag lichtniveau (als het donker is) ineens aan zodanig helder licht wordt blootgesteld, dat het oog zich hier niet voldoende aan kan aanpassen.

Fietsverlichting is vooral van belang om door anderen gezien te worden. Gezien de beperkte lichtintensiteit zal fietsverlichting waarschijnlijk nauwelijks helpen voor het bepalen van het verloop van de weg.

Onderdeel van factsheet

Openbare en voertuigverlichting

Visuele informatie is voor verkeersdeelname van groot belang.

Deze factsheet gebruiken?