Hieronder wordt een aantal maatregelen genoemd die de veiligheid van brom- en snorfietsen kunnen verbeteren.
Verbeteren (snor)fietsvoorziening
Snorfietsers hebben – net zoals fietsers - last van obstakels op of langs het fietspad en van fietspaden die smaller zijn dan in de richtlijnen wordt voorgeschreven [3] [19]. De veiligheid op fietspaden kan worden verbeterd door obstakels op en langs het fietspad te verwijderen en fietspaden conform de richtlijnen in te richten (o.a. breedte en boogstraal). Meer maatregelen voor het verbeteren van de veiligheid van snorfietsers op het fietspad, zijn te vinden in Davidse et al. (2017) [3].
Handhaven op rijsnelheid in plaats van constructiesnelheid
Metingen tonen aan dat bijna alle (ook niet opgevoerde) snorfietsen sneller rijden dan de maximaal toegestane snelheid van 25 km/uur (zie ook de vraag Hoe snel rijden snorfietsers?). Met name op het fietspad leidt dit tot (subjectieve) onveiligheid en waargenomen overlast. Analyses van snorfietsongevallen tonen aan dat een te hoge snelheid (voor de omstandigheden) een belangrijke ongevalsfactor is [3] [4] (zie ook de vraag Wat zijn de oorzaken van ongevallen met brom- en snorfietsen?).
Naast het controleren van brom- en snorfietsen op constructiesnelheid (via de rollenbanktest) zou (meer) gehandhaafd kunnen worden op maximale rijsnelheid (bijvoorbeeld met lasergun). Dit is sinds 2015 mogelijk door gewijzigde wetgeving [17]. Hierdoor kunnen kleinere foutenmarges gehanteerd worden en de handhaving effectiever worden ingezet. Handhaving via een lasergun is minder arbeidsintensief, kan op meer plaatsen worden uitgevoerd en sneller van plaats worden gewisseld waardoor het minder makkelijk is om de controle te ontwijken. De effectiviteit van handhaving is wel afhankelijk van voldoende inspanning (zie ook de SWOV-factsheet Politietoezicht in het verkeer).
Snorfiets op de rijbaan
Hoewel letselongevallen als gevolg van botsingen tussen snorfietsers en fietsers op het fietspad niet frequent voorkomen [3] [10], wordt de snorfiets op het fietspad gezien als een bron van (subjectieve) onveiligheid en overlast. Om het voor gemeenten mogelijk te maken de snorfiets op bepaalde locaties – met helmplicht – naar de rijbaan te verplaatsen heeft de minister een ontwerpbesluit hiertoe aan de Tweede Kamer aangeboden [20].
Een voor de gemeente Amsterdam gemaakte inschatting van de verkeersveiligheidseffecten van het verplaatsen van de snorfiets - met helmplicht - naar de rijbaan (maatregel Snorfiets op de rijbaan; SOR) komt op een jaarlijkse reductie van 261 slachtoffers (-38%) [8]. Hierbij wordt de grootste geschatte veiligheidswinst behaald door een verwachte zogeheten ‘modal shift’, dat wil zeggen: snorfietsrijders kiezen na de maatregel voor een ander, veiliger, vervoermiddel. Vanwege de grote onzekerheden bij het schatten van het effect, bij gebrek aan feitelijke informatie over veiligheidseffecten, wordt aanbevolen de maatregel SOR niet zonder helmdraagplicht uit te voeren, de maatregel zorgvuldig te evalueren, en hierbij expliciet aandacht te besteden aan het snelheidsverschil tussen snorfietsers en automobilisten op de rijbaan. Davidse et al. [3] plaatsen hierbij de kanttekening dat op 50km/uur-wegen de snelheidsverschillen tussen auto's en snorfietsers erg groot zullen zijn. De snorfiets kan volgens de wettelijke eisen immers maximaal 25 km/uur rijden.
Helmdraagplicht voor snorfietsers
Het is bijzonder dat snorfietsers in Nederland geen helm hoeven te dragen. In de weinige landen die een snorfiets kennen (volgens Davidse et al. [3] komen snorfietsen alleen voor in Nederland, België, Duitsland, Denemarken, Zweden en Zwitserland) is het verplicht een helm te dragen. Nederland is het enige land in Europa waar een snorfietser zonder helm kan rijden (zie Afbeelding 5). Terwijl de beschermende effecten van een helm groot zijn [21] (zie ook de vraag Wat is het effect van de bromfietshelm?).
Het is echter niet duidelijk wat het effect van een helmplicht voor snorfietsers op de totale verkeersveiligheid is. Het zou kunnen dat snorfietsrijders, als ze toch een helm op moeten, overstappen op de bromfiets, of eigenlijk, hun snorfiets bij de RDW tot bromfiets laten ‘kentekenen’ (het AM rijbewijs is immers ook voor deze categorie geldig). Het is onzeker wat het uiteindelijke effect op de verkeersveiligheid zal zijn, aangezien we niet weten wat het afzonderlijke risico is voor het berijden van een bromfiets t.o.v. een snorfiets (zie ook de vraag Wat is het risico voor brom- en snorfietsers in het verkeer in Nederland?).
Afbeelding 5. Overzicht van wetgeving van helmplicht. Bron: WHO, 2013 [22]
