Hoe komen we van Duurzaam Veilig-principes tot Duurzaam Veilig-maatregelen?

Antwoord

Duurzaam Veilig kan alleen daadwerkelijk het aantal slachtoffers verminderen als zij in de praktijk gebracht wordt. Daarom is het belangrijk om de Duurzaam Veilig-principes om te zetten in maatregelen. Dat gebeurt in twee stappen.

Stap 1 - van principes naar eisen

Er moet eerst een operationaliseringsslag plaatsvinden. Het gaat hier om een duidelijke beschrijving waar ons verkeerssysteem aan moet voldoen: ‘eisen voor duurzaam veilig verkeer’. Eerdere voorbeelden hiervan waarop we grotendeels kunnen voortbouwen zijn:

  • De functionele eisen voor duurzaam veilige infrastructuur [57], waaronder:
    • minimaal deel van de rit over relatief onveilige wegen;
    • ritten zo kort mogelijk maken;
    • kortste en veiligste route samen laten vallen;
    • zoekgedrag vermijden;
    • wegcategorieën herkenbaar maken.
  • De officiële leerdoelen voor permanente verkeerseducatie voor kinderen en begeleiders [58].
     
  • De operationele eisen voor verkeershandhaving, zie bijvoorbeeld [59]:
    • zorg voor een zo groot mogelijke subjectieve pakkans;
    • zorg voor een grote mate van zekerheid dat een overtreding bestraft zal worden;
    • laat de straf snel volgen op de overtreding.
  • Operationalisering van de eisen vanuit psychologische perspectief [19], waaronder:
    • beperk aanvullende werkbelasting;
    • presenteer informatie tijdig;
    • prioriteer de informatie naar relevantie, afhankelijk van context en urgentie;
    • vermijd visuele en auditieve afleiding van de rijtaak.

Voor DV3 moet een aantal van de operationele eisen nog worden uitgewerkt, passend bij de huidige principes, maar deze zullen voortbouwen op de eerdere eisen.

Stap 2 - van eisen naar maatregelen

De operationele eisen vormen de basis voor wetgeving en richtlijnen en uiteindelijk voor maatregelen. De DV3-principes zijn zo geformuleerd, dat de wijze waarop deze in maatregelen kunnen worden uitgewerkt open is voor toekomstige mogelijkheden. Bijvoorbeeld: door nu in de infrastructuur verkeer fysiek te scheiden en wegen herkenbaar te maken, is in de toekomst meer benutting van intelligente voertuigmaatregelen (techniek) mogelijk.

Aarts en Dijkstra [6] doen aanbevelingen voor een uitwerking in duurzaam veilige maatregelen:

  1. Neem een concreet verkeersveiligheidsprobleem (inherente onveiligheid, zeker als hiermee een grote groep slachtoffers is gemoeid) als uitgangspunt.
  2. Ga na met welke operationele eisen dit probleem kan worden opgelost; bekijk dit zo integraal mogelijk (vanuit de verschillen DV-principes en -elementen van het verkeerssysteem).
  3. Inventariseer oplossingsrichtingen om de operationele eis te bereiken: oplossingen die passen binnen de DV-visie als geheel.
  4. Ga na welke actoren invloed hebben op de gevonden oplossingsrichtingen en zorg voor een heldere verdeling van verantwoordelijkheden en taken.
  5. Evalueer geregeld of de maatregelen zijn getroffen en of ze het gewenste effect hebben gehad.

Organisaties die invloed hebben op verkeersveiligheid kunnen bovenstaande aanbevelingen zelfstandig oppakken; het is ook wenselijk dat – net als ten tijde van het convenant Startprogramma Duurzaam Veilig – er een samenhangend pakket van afspraken wordt gemaakt tussen overheden en eventueel andere organisaties om Duurzaam Veilig-maatregelen verder te implementeren. Vervolgens hangt het ook af van politieke beslissingen en aanwezige randvoorwaarden in hoeverre effectieve maatregelen daadwerkelijk in praktijk worden gebracht [60].

Onderdeel van factsheet

Duurzaam Veilig Wegverkeer

Duurzaam Veilig Wegverkeer houdt in dat de verkeersomgeving zó is ingericht, dat er geen ernstige ongevallen kunnen gebeuren.

Deze factsheet gebruiken?