Nederland vergrijst. Er is zelfs sprake van een dubbele vergrijzing: er komen niet alleen steeds meer ouderen bij, mensen worden ook steeds ouder (zie voor de meest recente cijfers het Dashboard van CBS, geraadpleegd op 11 april 2024). Daarnaast blijven ouderen tegenwoordig actiever, ook in het verkeer, en is het aandeel vrouwen met een rijbewijs toegenomen. Deze trends hebben tot gevolg dat het aantal en aandeel oudere verkeersdeelnemers steeds verder toeneemt.
In de jaren 2013-2022 werd 3,8% van de totaal afgelegde afstand in kilometers afgelegd door 75-plussers, terwijl 8% van de bevolking in die periode 75 jaar of ouder was. Mensen van 75 jaar of ouder leggen gemiddeld minder kilometers af dan jongere verkeersdeelnemers. In de jaren 2013-2022 zien we een lichte toename van het aandeel gereden kilometers door ouderen, met name door ouderen op de fiets (van 4,4% in 2013 tot 7,2% in 2022 voor de ouderen op de fiets, zie Afbeelding 1); ouderen worden actiever en begeven zich vaker in het verkeer dan voorheen.
Afbeelding 1. Het aandeel gereden kilometers van 75-plussers voor alle vervoerswijzen samen, als bestuurder en passagier van een personenauto, fietser en voetganger (bron: CBS-trendmodel [1], nabewerking KiM).
Naast het aantal gereden kilometers, wordt ook het aandeel rijbewijsbezitters onder de oudere generaties groter. Zelfs als we de cijfers van 2023 met 2014 vergelijken, zien we een toename: in totaal had 45% van de 75-plussers in 2014 een rijbewijs, in 2023 was dit aandeel 61%. De groei in rijbewijsbezit is het grootst voor vrouwen van 75 jaar en ouder (zie Afbeelding 2, bron: CBS). Met andere woorden: de oudere vrouw van nu heeft vaker een rijbewijs dan de oudere vrouw van bijvoorbeeld tien jaar geleden.
Afbeelding 2. Het aandeel rijbewijsbezitters in verschillende leeftijdsgroepen voor mannen en vrouwen voor de jaren 2014, 2018 en 2023 (bron: CBS, bewerking SWOV).
Relatief veel ouderen hebben last van een ziekte of fysieke beperking die invloed heeft op het autorijden en andere vormen van verkeersdeelname. Naarmate de leeftijd vordert, groeit dit aandeel (zie de vraag Welke aandoeningen van ouderen beïnvloeden het gedrag in het verkeer?). Zo heeft 4,9% van de totale bevolking een vorm van diabetes en 0,6% een vorm van dementie, terwijl onder 65-plussers ruim 13% van de bevolking diabetes en 2,6% een vorm van dementie heeft (bron: CBS).
