Hoe effectief zijn trainingen gericht op de oudere verkeersdeelnemer?

Antwoord

Uit internationaal onderzoek blijkt dat educatieve programma’s gericht op kennisvergroting of trainingen van vaardigheden in verkeerssituaties (zoals een begeleide rit op de weg), geen positief effect hebben op de verkeersveiligheid van oudere automobilisten. Trainingen voor oudere automobilisten gericht op specifieke vaardigheden die nodig zijn om veilig auto te rijden (zoals het trainen van verdeling van de visuele aandacht), kunnen wel de verkeersveiligheid verbeteren [34]. Er zijn in Nederland ook trainingen voor oudere fietsers. Het is niet bekend in hoeverre die bijdragen aan de verkeersveiligheid.

Er zijn in Nederland verschillende trainingen om de kennis en vaardigheden van oudere automobilisten op te frissen zodat ze veilige keuzes maken in het verkeer (bijvoorbeeld de VVN opfriscursus voor automobilisten). De grootste uitdaging hierbij is om ook de mensen te bereiken die zelf ernstige twijfels hebben over hun eigen rijkwaliteiten en de mensen die hun rijvaardigheid overschatten. Die laatste groep is vrij omvangrijk, net als bij jongere verkeersdeelnemers [35]. Beide groepen zullen minder snel geneigd zijn aan deze cursussen deel te nemen, enerzijds uit angst het rijbewijs te verliezen, anderzijds vanuit de overtuiging dat zij een dergelijke cursus niet nodig hebben. Online hulpmiddelen om bewustwording van de eigen vaardigheden en rijgeschiktheid te beoordelen, kunnen helpen mensen een realistischer beeld van hun eigen (rij)vaardigheden te geven [36]. Ook het trainen van specifieke vaardigheden, zoals trainingen voor kracht, coördinatie en flexibiliteit, visuele waarneming, het verdelen van de visuele aandacht (UFOV) of een training die een combinatie van deze vaardigheden beslaat, kan de verkeersveiligheid van oudere automobilisten verhogen [34]. Daarnaast worden er in Nederland voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd om oudere automobilisten te informeren over de functiebeperkingen die gepaard gaan met het ouder worden, hoe hier mee om te gaan en welke hulpmiddelen beschikbaar zijn om ondanks dergelijke beperkingen zo lang mogelijk op een veilige manier auto te kunnen blijven rijden [37]. Dergelijke voorlichting kan het best gepaard gaan met een praktijkrit [37]

Ook voor oudere fietsers, voetgangers en scootmobielrijders zijn er online opfriscursussen of praktische trainingen beschikbaar. Deze zijn beschikbaar gesteld door onder andere VVN en de Fietsersbond. ‘Doortrappen’ is een programma, geïnitieerd door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, bedoeld om ouderen zo lang mogelijk veilig als fietser aan het verkeer te laten deelnemen. Uit een evaluatie van ‘Doortrappen’ bleek dat deelnemers en uitvoerders positief waren over het programma, met name de gelijk toepasbare praktische tips werden gewaardeerd [38]. Of het programma ook de veiligheid bevordert is niet bekend.

Image
afbeelding
Onderdeel van factsheet

Ouderen in het verkeer

Verkeersdeelnemers hebben vanaf hun zeventigste een verhoogd risico om te overlijden als gevolg van een verkeersongeval. Het overlijdensrisico is Meer

Deze factsheet gebruiken?