Een administratieve boete wordt opgelegd bij lichtere overtredingen. Dit gebeurt op basis van de Wet Administratiefrechtelijke Handhaving Verkeersvoorschriften (WAHV), de zogenoemde 'Wet Mulder'. Bij geautomatiseerd toezicht is de kentekenhouder aansprakelijk voor de overtredingen die begaan zijn met zijn voertuig, ongeacht of hij zelf achter het stuur zat. Voorbeelden van overtredingen die normaliter worden afgehandeld met een administratieve boete zijn snelheidsovertredingen van minder dan 30 km/uur op een niet-autosnelweg of minder dan 40 km/uur op een autosnelweg, en roodlichtovertredingen. Er wordt bij de afhandeling van de overtredingen geen rekening gehouden met recidive.
Een strafrechtelijke procedure vindt plaats bij zwaardere verkeersovertredingen. Het gaat dan bijvoorbeeld om zeer forse snelheidsovertredingen, het rijden onder invloed van alcohol, het veroorzaken van een verkeersongeval met letsel, en rijden zonder rijbewijs. Bij een strafrechtelijke procedure wordt wel rekening gehouden met recidive en dat leidt over het algemeen tot zwaardere straffen. Wat een verkeersdelict is, staat omschreven in de Wegenverkeerswet en het Wetboek van Strafrecht. Indien een persoon wordt verdacht van een verkeersdelict, kan hij worden gedagvaard om voor de kantonrechter of politierechter te verschijnen. Verkeerszaken worden ook vaak door het Openbaar Ministerie zelf afgedaan. Voor overtredingen die onder het strafrecht vallen, wordt een proces-verbaal opgemaakt.
