Binnen de Europese unie wordt gebruikgemaakt van de volgende voertuigcategorieën voor bestel – en vrachtauto’s [1]:
- N1: Motorvoertuig bestemd voor vervoer van goederen, maximummassa[i] minder dan 3.500 kg (bestelauto’s).
- N2: Motorvoertuig bestemd voor vervoer van goederen, maximummassa meer dan 3.500 kg, maar minder dan 12.000 kg (vrachtauto’s).
- N3: Motorvoertuig bestemd voor vervoer van goederen, maximummassa meer dan 12.000 kg (vrachtauto’s).
Vrachtauto’s
In het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens (RVV) zijn vrachtauto’s gedefinieerd als: ‘motorvoertuig, niet ingericht voor het vervoer van personen, waarvan de toegestane maximummassa meer bedraagt dan 3.500 kg’ [2]. Vrachtauto’s kunnen uit verschillende configuraties bestaan, waarbij de toegestane maximumlengte varieert[ii] (Artikel 5.3.6 in [3]).
Sinds 1 januari 2013 heeft de Langere en Zwaardere Vrachtautocombinatie (LZV) een wettelijke status, waardoor deze langere en zwaardere voertuigen op vrijgegeven routes in Nederland mogen rijden (Artikel 13 Beleidsregel keuring en ontheffingverlening LZV [4]). Het rijden met LZV’s brengt een verlaging van de kosten met zich mee en een reductie van de CO2-uitstoot [5]. De wegen waarop de LZV’s mogen rijden zijn snelwegen en specifiek hiervoor vrijgegeven overige wegen. De LZV’s zijn bedoeld om van en naar industrieterreinen te rijden en zullen dus niet in 30km/uur-gebieden en woonerven rijden. LZV’s hebben een inhaalverbod, mogen geen overwegen kruisen waar treinen rijden die sneller dan 40 km/uur rijden en chauffeurs hebben een extra rijopleiding nodig. Naast de extra lengte zijn LZV’s herkenbaar door een bord op de achterzijde met daarop een contour van de combinatie en een vermelding van de lengte in meters of de aanduiding ‘Let op! Extra lang!’.
Bestelauto’s
Bestelauto’s zijn gedefinieerd als ‘motorvoertuig bestemd voor vervoer van goederen, waarvan de toegestane maximum massa niet meer bedraagt dan 3.500 kg [6]. Het verschil tussen een vracht- en een bestelauto is dus met name het gewicht. Bestelauto’s kunnen in omvang en vorm sterk verschillen. In Afbeelding 1 is een aantal voertuigen weergegeven die als bestelauto geclassificeerd zijn.
Afbeelding 1. Typen bestelauto’s. Overgenomen van CBS [7].
Bestelauto’s vallen in de Europese classificatie onder de categorie N1. Afhankelijk van het gebruik van het voertuig en de kentekenregistratie, kan hetzelfde type voertuig echter in een andere categorie vallen, bijvoorbeeld M1 of N1 als het bestemd is voor respectievelijk personen- of goederenvervoer (zie [8] voor de eisen die de Belastingdienst stelt aan dit onderscheid). Verder is het opvallend dat de grotere voertuigen een relatief grote laadruimte hebben, waar de maximummassa volgens de technische specificaties ruimschoots boven de volgens categorie N1 wettelijk toegestane massa ligt, wat de kans op overbelading groot maakt.
[i] Met maximummassa bedoelen we de constructiemassa van het voertuig tezamen met de maximale massa aan lading van het voertuig.
[ii]. Maximumlengte en -breedte zijn vermeld exclusief eventueel overhangende lading. Een uitzondering hierop is het exceptioneel vervoer.
