Passen weggebruikers hun rijgedrag aan de weersomstandigheden aan?

Antwoord

Weggebruikers passen over het algemeen hun gedrag aan als ze bij slechte weersomstandigheden op pad zijn, bijvoorbeeld door een lagere rijsnelheid te kiezen of door meer afstand te houden. Het feit dat er bij veel slechte weersomstandigheden sprake is van een verhoogd risico, duidt er echter op dat de gedragsaanpassingen niet afdoende zijn.

Er lijken weinig recente studies te zijn naar de effecten van het weer op het rijgedrag. Een overzicht van studies uit met name de jaren negentig en begin deze eeuw [25] laat inderdaad zien dat automobilisten hun gedrag aanpassen bij regen, sneeuw en mist. Het gaat dan vooral om lagere rijsnelheden. Dit wordt bevestigd in een studie naar de snelheidseffecten van mist uit de Verenigde Staten [7] en van regen en sneeuw uit Zweden [26]. De laatstgenoemde studie vond bovendien dat de snelheidsreductie bij regen en sneeuw groter was op wegen met een hogere limiet: Ongeveer 2,5% op wegen met een limiet van 80 km/uur tot ongeveer 5% op wegen met een limiet van 110 km/uur. In alle gevallen was de snelheidsreductie bij sneeuw groter dan bij regen. Verder bleek de snelheidsreductie vaak groter in het donker, vooral op wegen zonder verlichting.

Woo en collega’s [14] uit Korea rapporteren niet zozeer lagere snelheden, maar met name grotere snelheidsverschillen bij verblinding door de zon.

Het onderzoek naar volgafstanden bij mist, zoals geciteerd door Hamdar en collega’s [25], laat tegenstrijdige resultaten zien, mogelijk samenhangend met twee verschillende rijstijlen: sommige studies rapporteren een grotere afstand bij mist, andere juist een kleinere, vermoedelijk omdat iemand een soort baken of referentiepunt voor zich wil houden.

Een andere mogelijkheid om het gedrag aan te passen aan slechte weersomstandigheden is door te kiezen voor een andere route [1]. Bij slecht weer kan iemand kiezen voor een route waar het effect van slecht weer naar verwachting lager is, bijvoorbeeld door bij regen in het donker te kiezen voor de autosnelweg in plaats van een onverlichte binnenweg, of door bij gladheid een weg langs een kanaal of vaart te vermijden. In welke mate deze vorm van gedragscompensatie plaatsvindt, is ons niet bekend.

Ook op meer strategisch niveau, voor ze daadwerkelijke op pad gaan, passen veel mensen hun reisgedrag aan: door een reis uit te stellen, te kiezen voor een andere vervoerswijze of bestemming of door de reis helemaal af te lasten [1].

Image
pv-20101217-12.jpg
Onderdeel van factsheet

De invloed van het weer

In het algemeen is de kans op een ongeval bij slechte weersomstandigheden groter dan bij goed weer. Het gaat dan vooral om regen, sneeuw/hagel, mist Meer

Deze factsheet gebruiken?