Probleemstelling In deze studie is nagegaan of de exameneisen voor het rijbewijs B wel voldoende zijn voor veilige deelname aan het verkeer met bestelauto's en personenauto's met aanhanger. Een analyse van de rijtaak van bestuurders van bestelauto's en auto's met aanhanger heeft leemten laten zien in de huidige rijopleiding en het examen. Onveiligheid van bestelauto's en personenauto's met aanhanger Deze leemten leiden over het algemeen niet tot meer onveiligheid. Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat bestelauto's per afgelegde kilometer gevaarlijker zijn dan personenauto's. Voor personenauto's met aanhanger was het niet mogelijk deze berekeningen uit te voeren, wegens gebrek aan gegevens in de gebruikte databestanden (OVG en VOR). Wel bleek dat bestelauto's relatief vaker dan personenauto's betrokken waren bij achteraanrijdingen door bestelauto's, ongevallen op kruisingen waarbij geen voorrang werd verleend, en eenzijdige ongevallen. Dit doet vermoeden dat de oorzaak niet ‘leemten in de vaardigheden' is, maar meer gezocht moet worden in de manier waarop het voertuig gebruikt wordt (vervoer, besteldienst, tijdsdruk). Wanneer het ervaringsniveau van de bestuurders in ogenschouw wordt genomen en vergeleken wordt met personenautobestuurders, dan blijkt dat beginnende (jonge) bestelautobestuurders relatief vaker dan meer ervaren (oudere) bestelautobestuurders betrokken zijn bij specifieke ongevalstypen, zoals ongevallen met tegemoetkomend verkeer en kop/staart-botsingen waarbij zij vaak van achteren worden aangereden. Deze ongevallen kunnen te maken hebben met (teveel) zicht door de te hoge positie, en het onvoorspelbare gedrag van de jonge bestelautobestuurders voor anderen. Implicaties voor rij-opleiding en examen Een deel van de oorzaken die bijdragen aan de ongevallen, is in deze studie op theoretische gronden (taakanalyse) getraceerd in leemten in het huidige examen en de opleiding. Het gaat dan vooral om: - Inzicht hebben in het effect van de afmetingen van het eigen voertuig op de veiligheid en inzicht hebben in het anticipatievermogen van anderen; hiermee moet rekening worden gehouden in het verkeer. -Het op de juiste wijze aanspreken van het remvermogen, en het inschatten van de remweg onder verschillende omstandigheden (zoals het effect van de lading). Implicaties voor nader onderzoek Het is dus gebleken dat beginnende bestelautobestuurders verhoudingsgewijs vaak betrokken zijn bij ongevallen met tegemoetkomend verkeer. Hierbij is vastgesteld dat de verkeerssituatie voldoende zichtbaar moet zijn geweest; gebrek aan informatie kan dan niet de oorzaak zijn. Eerder lijkt hier sprake te kunnen zijn van informatie-overvloed. Het is mogelijk dat beginnende bestuurders juist door de veelheid van informatie, essentiële (veiligheids) aspecten (van de bestelauto in het verkeer) over het hoofd zien Dit is slechts een veronderstelling. Wel leent deze hypothese zich goed voor een nader onderzoek, waarin gekeken wordt naar oogbewegingen, detectie van relevante anderen, en rijsnelheid. De uitkomsten hiervan kunnen direct vertaald worden in gevolgen voor de rij-opleiding en aanvullende trainingen
Driving Licence B: too many powers? Problem This study has taken a look if the examination requirements for Driving Licence B are sufficient for safe road use of delivery vans and cars with trailers. An analysis of the driving task of drivers of delivery vans and cars with trailers has shown that there are gaps in the present driving course and the driving test. The Safety of delivery vans and cars with trailer In general, these gaps do not lead to less safety. No indications have been found that, per kilometer travelled, delivery vans are more dangerous than cars. It was not possible to make this calculation for cars with trailers because of the lack of relevant data in the databases used. These databases were the Road Accident Registration (by the police) and the National Travel Survey. The following was, however, clear. Delivery vans were relatively more often than cars involved in a) rear-end accidents with a/another delivery van, b) accidents at crossroads in which the right-of-way was not yielded, and c) single-vehicle accidents. This makes one suspect that the reason is not ‘gaps in skills'; one has to examine the way in which the vehicle is being used (transport, delivery service, pressure of time). If the level of experience of the van drivers is taken into account and compared with that of car drivers, novice (young) van drivers are (relatively) more often involved in specific accident types than more experienced (older) car drivers. These were accidents with oncoming traffic, and rear-end collisions in which they were often hit from behind. These accidents could be the result of having (too much) vision from being seated too high, and the unpredictable behaviour (for others) of young van drivers. Implications for driving lessons and exams In this study, some of the causes contributing to the accidents were traced on theoretical grounds (task analysis) to gaps in the present driving test and the driving course. Of special relevance are: -Having insight in the effect on safety of the measurements of one's own vehicle and having insight in the anticipation capacity of others; which must be taken into account in traffic. -Making optimum use of the braking power, and estimating the braking distance under various circumstances (such as the effect of the load). Implications for further research It seems therefore that novice delivery van drivers are relatively often involved in accidents with oncoming traffic. It has been established here that the visibility of the traffic situation must have been sufficient; the cause could not have been lack of information. It is more likely to have been over-information. It is possible that novice drivers loose sight of essential (safety) aspects because of the large amount of information. This is only a supposition. This hypothesis, however, is certainly suitable for further research. This could examine eye movements, detection of other relevant other people, and driving speed. It's results could then be translated into consequences for the driving course and additional training
