English title: Fear-based mobility exclusion. Part 2 : Research on senior citizens in Flanders. The ability to move from one place to another (mobility) is necessary to meet personal, social, employment and recreational needs. People or households without that ability are often the victim of social exclusion. Moreover, not only the ability to move but also the opportunity to do this independently is very important for the quality of life. One possible source of mobility exclusion is fear. The authors investigated which types of mobility related fears are relevant for senior citizens in Flanders and if these people limit their mobility because of fear. Based on part 1 of this research project – the literature study – they made a questionnaire about personal characteristics, different types of mobility related fears and different avoidance behaviours. This questionnaire yielded useful responses of 624 senior citizens. Data analysis consisted of chi-square tests, factor analysis and regressions. In general, the respondents are not very fearful while moving from one place to another. They reported the most fear for trucks, drunken and reckless road-users, slippery roads, being the victim of a collision and acts of crime (robbery, threat). Mobility related fear can be divided in seven factors, with different sources of fear on the background. These factors are: difficult circumstances, lack of physical control, the unknown, overt threats, social judgment, loss of time and being a passenger. The respondents fear overt threats the most. Women, respondents with physical restraints and respondents with financial restraints are more fearful than other respondents. From the questions about avoidance behaviours the authors conclude that the respondents are not very limited in mobility because of fear. Nevertheless, they pay attention to the reported avoidance behaviours and the types of fear which cause them because of possible policy-relevant insights. Concerning avoidance behaviour it’s also the case that women and respondents with physical restraints are important victims. The recommendations the authors do are especially meaningful for the policy of equal chances. The people they found to have more fear and to show more avoidance behaviour have to get the necessary attention there. Furthermore, they recommend additional research on other sources of mobility exclusion, which go beyond fear, on transport dependency of senior citizens and on methodology for optimal involvement of this specific target group in research. (Author/publisher) Dutch abstract: De mogelijkheid om zich te verplaatsen (mobiliteit) is onontbeerlijk om persoonlijke, sociale, werkgerelateerde en ontspanningsnoden en –wensen te vervullen. Mensen of huishoudens die dit niet kunnen, worden vaak het slachtoffer van sociale uitsluiting. Bovendien is niet alleen de mogelijkheid om zich te verplaatsen maar ook de kans om dit op zelfstandige basis te doen, uiterst belangrijk voor de levenskwaliteit. Eén van de mogelijke oorzaken van uitsluiting van mobiliteit is angst. De auteurs gingen na welke vormen van angst bij verplaatsingen relevant zijn voor Vlaamse 65-plussers en of zij hun mobiliteit beperken omwille van angst. Op basis van de literatuurstudie die het eerste deel van dit onderzoeksproject vormde, maakten zij een vragenlijst waarin persoonskenmerken, verschillende soorten angst bij verplaatsingen en verschillende vermijdingsgedragingen aan bod kwamen. Deze leverde bruikbare antwoorden op van 624 respondenten. Zij analyseerden de antwoorden met behulp van chi-kwadraat toetsen, factoranalyse en regressieanalyses. De respondenten blijken over het algemeen niet zo angstig te zijn tijdens hun verplaatsingen. Enkele zaken waarvoor meer angst gerapporteerd werd, zijn vrachtwagens, dronken of roekeloze weggebruikers, gladheid, aangereden worden en criminaliteit (beroving, bedreiging). Angst tijdens verplaatsingen kan opgesplitst worden in zeven factoren, die alle een andere invalshoek en achterliggende bronnen van angst laten zien. Deze factoren zijn: moeilijke omstandigheden, gebrek aan fysieke controle, het onbekende, openlijke bedreigingen, sociale beoordeling, tijdverlies en passagier zijn. De respondenten zijn het meest bang voor openlijke bedreigingen. Vrouwen, respondenten met fysieke beperkingen en respondenten met financiële beperkingen vertonen duidelijk meer angst dan andere respondenten. Uit de vragen betreffende vermijdingsgedragingen kunnen de auteurs opmaken dat de respondenten niet ernstig beperkt worden in hun verplaatsingsmogelijkheden omwille van angst. Zij besteden in dit rapport toch aandacht aan de gerapporteerde vermijdingsgedragingen en de soorten angst die eraan ten grondslag liggen, omdat ze inzichten opleveren die voor het beleid toch nuttig kunnen zijn. Ook bij vermijding blijkt dat vrouwen en respondenten met fysieke beperkingen de belangrijkste slachtoffergroepen zijn. De aanbevelingen die de auteurs formuleren, zijn vooral zinvol voor het gelijke kansenbeleid. Zij vonden hogere angst en meer vermijdingsgedrag bij enkele groepen respondenten, die zeker de nodige aandacht moeten krijgen. Verder bevelen zij bijkomend onderzoek aan naar andere bronnen van mobiliteitsuitsluiting, die verder gaan dan angst alleen, naar vervoersafhankelijkheid bij ouderen en naar methodiek om deze specifieke doelgroep optimaal in onderzoek te kunnen betrekken. (Author/publisher)
Abstract