Inleiding
Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voert beleid om afleiding door apparatuur in het verkeer tegen te gaan. Om deze reden is in het najaar van 2016 een zogeheten ‘proefmeting’ uitgevoerd naar het apparatuurgebruik in het gemotoriseerd verkeer (auto’s, bestelwagens en vrachtwagens), met als doel een standaard meetmethode te ontwikkelen. Op basis van de proefmeting zijn een aantal aanbevelingen gedaan om de betrouwbaarheid van de metingen te vergroten. Deze aanbevelingen zijn overgenomen en in de zomer van 2018 is een eerste meting (de 0-meting) naar apparatuurgebruik uitgevoerd. In de nazomers van 2020 (de 1-meting) en 2021 (de 2-meting) zijn vervolgmetingen naar apparatuurgebruik in de auto uitgevoerd waarbij ook het gebruik van gordels en kinderzitjes is gemeten op gemeentelijke wegen en autosnelwegen. Deze rapportage gaat in op de resultaten van de meting uit 2022 (de 3-meting).
In de meting van 2022 is het gebruik van apparatuur, gordels en kinderzitjes geobserveerd op gemeentelijke wegen (10 vaste locaties langs de kant van de weg), autosnelwegen (door met het verkeer mee te rijden op 10 trajecten) en voor het eerst ook op provinciale wegen (10 vaste locaties langs de kant van de weg). Vergelijking met resultaten uit eerdere jaren betreffen dus altijd een vergelijking met onderzoek wat alleen op gemeentelijke en rijkswegen plaatsvond.
De observatielocaties/-trajecten op gemeentelijke wegen en autosnelwegen zijn hetzelfde als in 2018 t/m 2021 m.u.v. het traject Antwerpen – Rotterdam (A4) en aangevuld met 3 nieuwe locaties langs gemeentelijke wegen en 2 nieuwe snelwegtrajecten.
Naast de toevoeging van de metingen op provinciale wegen zijn de metingen van 2022 ook uitgebreid met weekendmetingen. In de metingen van 2022 zijn naast de reguliere metingen op werkdagen tussen 14.00 en 18.00 uur, nu ook metingen verricht op een zaterdag of zondag tussen 10.00 en 18.00 uur. In totaal is van 34.345 bestuurders het gebruik van apparatuur, gordels en kinderzitjes geregistreerd. De uitbreiding met provinciale wegen en weekendmetingen is ingegeven door aansluiting bij de SPI Veilige Verkeersdeelnemer uit het SPV2030 en het Europese BASELINE-project. Door deze uitbreiding zijn de resultaten uit de 2022-meting minder goed te vergelijken met die van voorgaande metingen.
Resultaten
Tijdens de meting van 2022 was 91,4% van de waargenomen bestuurders niet actief met apparatuur bezig (bellen, aan scherm zitten of op schermen op het dashboard bezig). Dat is iets meer dan in de voorgaande twee metingen (Figuur 0.1). Door 4,0% van de waargenomen bestuurders werd handheld gebeld en 0,9% belde handsfree. Het scherm werd door 3,0% van de bestuurders bediend. Bij het meten van schermgebruik is geen onderscheid gemaakt tussen telefoon in hand of in houder en is het dus onbekend in welke mate de houder gebruikt wordt. Verder was 0,7% van de bestuurders bezig met het bekijken van video of navigatie op het dashboard.
Van de 669 waargenomen kinderen (<1.35 m) zaten 470 kinderen (70%) in een Maxi-Cosi of kinderzitje. Dit is een forse daling ten opzichte van 2021 toen 88% van de waargenomen kinderen in een kinderzitje vervoerd werd. Dit beeld is waarschijnlijk vertekend door het beperkte zicht op de achterbank dat de veldwerkers hadden bij strategische observaties vanuit een vaste positie.
In 2022 droeg 94,7% van de waargenomen inzittenden een gordel. Het gordelgebruik op provinciale wegen (92,8%) ligt beduidend lager dan op gemeentelijke wegen (95,7%) en snelwegen (95,5%). Het gordelgebruik onder bestuurders van personenauto’s (96,4%) ligt hoger dan onder de bestuurders van bestelbussen (88,1%) en vrachtwagens (78,0%).