Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft het CPB gevraagd een economische analyse te maken van 10 verschillende vormen van prijsbeleid voor het wegverkeer. De analyse dient ter ondersteuning van de gedachtevorming binnen het Nationaal Platform Anders Betalen voor Mobiliteit (ABvM) en ter voorbereiding van deel III van de Nota Mobiliteit. De onderzochte vormen van prijsbeleid kunnen globaal in twee groepen worden ingedeeld: 1) specifieke heffingen, die gelden op een beperkt aantal plaatsen en tijdstippen en 2) vlakke heffingen over elke gereden kilometer. Deze heffingen zijn bekeken op hun merites als reguleringsinstrument (doorstroming verkeer, milieu) en als financieringsinstrument. Daarnaast is ook aandacht besteed aan inkomenseffecten voor groepen gezinnen en bedrijven. Volgens de kosten-batenanalyse is bestrijding van de congestie vooral gebaat bij aanleg van extra wegcapaciteit op plaatsen waar dat niet al te duur is gecombineerd met specifieke heffingen op andere drukke plaatsen. De maatschappelijke winst van goed vorm gegeven congestieheffingen kan oplopen tot meer dan 1½ mld euro per jaar. Gekapitaliseerd is dat meer dan 20 mld euro. Vlakke heffingen blijken daarentegen minder efficiënt te zijn. English abstract: The Ministry of Transport, Public Works and Water Management has asked CPB to assess 10 different schemes of road pricing. The assessment serves to support the platform on ‘A Different Way of Paying for Road Use’ and the preparation of part III of the governments’ Mobility Policy Document. The schemes of road pricing that have been analysed can roughly be grouped into two: 1) specific charges, on a limited number of places and hours, and 2) flat charges on each kilometer driven. These pricing schemes have been assessed on their merits as a regulatory instrument (traffic flows, the environment) and as a financing instrument. Moreover, the impacts on the distrubution of income over groups of households and enterprises is studied. According to the cost-benefit analysis, reducing congestion is best served with a policy of constructing new roads in areas where costs are not too high combined with specific road charges on other congested parts of the network. The welfare gains of well-designed congestion charges can exceed 1½ bln euro a year. Capitalised, this amounts to more than 20 bln euro. Flat charges turn out to be less efficiënt. (Author/publisher)
Abstract