De Raad voor de Verkeersveiligheid is reeds enige tijd bezig met de vraag of en op welke wijze moderne elektronische hulpsystemen effectief kunnen bijdragen aan de (bevordering van) veiligheid in het wegverkeer. In opdracht van de Raad heeft de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) in 1984 een literatuuroverzicht gemaakt op het vlak van elektronica in het wegverkeer, waarin de nadruk is gelegd op bestaande toepassingen. In haar advies "Een blik achteruit" kondigt de Raad aan in het voorjaar 1985 een advies uit te willen brengen over "Elektronica en verkeersveiligheid". Deze nota dient als grondslag voor het aangekondigde advies en kan worden beschouwd als vervolg op het voornoemde literatuuronderzoek van de SWOV. De nota is opgesteld door ir. F. Koornneef, medewerker van de vakgroep Veiligheidskunde i.o. van de Technische Hogeschool te Delft. Deze nota bestaat uit vier onderdelen. Allereerst wordt op basis van een algemene benadering van het vraagstuk van veiligheid in wegverkeerssystemen de probleemstelling gestructureerd en het deelvraagstuk van elektronische hulpsystemen geplaatst binnen de bredere context. Op basis van een veiligheidskundige aanpak van problemen worden instrumenten aangereikt die het stellen van prioriteiten in een later stadium vereenvoudigen. Het tweede deel is toegespitst op (hulp-) functies die door elektronische subsystemen kunnen worden vervuld. Het zwaartepunt ligt in de pre -crash fase, maar ook de crash en post-crash fasen worden hier beschouwd. Mogelijkheden voor elektronische hulpsystemen in het wegverkeer worden aldus systematisch zichtbaar, maar nog niet getoetst aan criteria van relevantie of haalbaarheid. Voertuiggebonden elektronische systemen die uitsluitend gericht zijn op grotere bedrijfszekerheid of beter rendement, vallen buiten de context van deze nota. In het derde gedeelte vindt met behulp van de in het eerste deel aangereikte instrumenten een structurering plaats van de in het tweede gedeelte behandelde toepassingen van elektronische systemen. Het resultaat hiervan wordt samengevat in een matrix. Deze matrix kan als uitgangspunt voor prioriteitstelling dienen. Het laatste gedeelte is gewijd aan de beoordeling van de gevonden resultaten, een toetsing aan het voornoemde literatuuronderzoek, alsmede aan een aanzet tot een beargumenteerde prioriteitstelling. In deze studie worden aanbevelingen ontwikkeld over elektronische systemen die kunnen bijdragen tot een grotere beheersbaarheid van het actuele verkeersgedrag van de weggebruiker. Hiermee wordt voorbijgegaan aan hulpsystemen die gericht zijn op voorlichting of training. Hiervoor zijn diverse redenen aan te voeren. Voorlichting heeft een beperkt en wegebbend effect op het gedrag van verkeersdeelnemers. Training heeft met name waarde, wanneer alle weggebruikers regelmatig een programma zouden doorlopen, waarin uiteenlopende verkeerssituaties worden gesimuleerd in een simulator van een voor desbetreffende weggebruikers gangbaar voertuig: de halfjaarlijkse typetraining van (burgerluchtvaart-) piloten heeft in dit verband haar waarde bewezen. Voor het huidige wegverkeerssysteem is deze optie niet realistisch. (Author/publisher)
Abstract