Landelijk blijken steeds meer fietsers van 60 jaar en ouder een bezoek te brengen aan de SEH-afdeling in ziekenhuizen of worden opgenomen na een verkeersongeval (I&M, 2012). Ook in Amsterdam is sprake van een toename van het aantal ziekenhuisopnames onder slachtoffers van fietsongevallen. Juist deze groep legt langere afstanden af ( minimaal 50% langer) en bovendien maakt deze groep méér ritten met de fiets (ook minimaal 50% meer). Bovenstaand gegeven is voor de gemeente Amsterdam aanleiding om meer gericht onderzoek te doen naar deze oudere leeftijdsgroep in Amsterdam met het oog op verkeersveiligheid. Het doel van het volgend onderzoek is de gemeente Amsterdam inzicht bieden in de betrokkenheid van oudere fietsers bij ongevallen en hun bijkomend letsel; en er wordt een eerste aanzet gegeven tot aanbevelingen betreffende effectieve maatregelen. 65-74 jarigen en 75-plussers worden maar liefst tot vier keer vaker dan 45-59 jarigen opgenomen in het ziekenhuis na een ongeval met de fiets in Amsterdam. Deze stijging is, overigens, mede het gevolg van nieuw ziekenhuisbeleid, waarbij lichtgewonden ook worden opgenomen: het beleid heeft er namelijk toe bijgedragen dat de capaciteit van ziekenhuisbedden is toegenomen. De meeste ongevallen waarbij ouderen betrokken zijn betreft het botsingen met personenauto’s, s toepranden en uitstekende stenen/tegels. De oorzaken van dit soort botsingen/ongevallen zijn: hoge snelheden van personenauto’s, de slechte waarneembaarheid van obstakels. Deze oorzaken staan ook in verband met fysieke beperkingen en vertraagd reactievermogen van de ouderen. Verder zijn er ouderen die zich bewust zijn van hun beperkingen, en die daarom hun fietstaak aanpassen bij het passeren van lastige punten. Dit gedrag kan leiden tot overcompensatie, waardoor juist andere onveilige situaties ontstaan: bijvoorbeeld, op dit andere gedrag wordt door overige verkeersdeelnemers niet (altijd) goed geanticipeerd. Op grond van de genoemde oorzaken kunnen de volgende maatregelen getroffen worden, te weten: - het verwijderen van obstakels of deze goed zichtbaar maken; - bredere fietspaden; - ongewenst fietsgedrag van anderen voorkomen door middel van wettelijke handhaving; - ouderen adviseren bij het nemen van veiligheidsmaatregelen door middel van educatie, training en voorlichting. De hoogste prioriteit ligt bij het verwijderen of goed zichtbaar maken van obstakels, omdat — zoals hierboven vermeld — obstakels de hoofdoorzaak vormen. Het probleem wordt in de toekomst steeds dringender vanwege de vergrijzing (en dat geldt uiteraard niet alleen voor Amsterdam). De noodzaak tot aanpak van het probleem groeit dus ook. (Author/publisher)
Abstract