Gedrag en gedragsbeïnvloeding hebben aan terrein gewonnen binnen de aanpak van mobiliteitsknelpunten. Ook in het programma Beter Benutten hebben de gedragswetenschappen voet aan de grond gekregen. De ambitieuze doelstellingen van het programma kunnen alleen worden gerealiseerd als automobilisten (voor een belangrijk deel forensen) andere keuzes maken. Dat burgers in het algemeen en automobilisten in het bijzonder niet alleen rationele keuzes maken en dat hun gedrag slechts beperkt te sturen is via informatie en relatief kleine aansporingen, is bekend. Tegelijk tonen diverse maatregelen in en buiten de sector mobiliteit aan dat gedragsverandering, mits op de juiste manier ingestoken en op de juiste doelgroepen gericht, een substantiële bijdrage kan leveren aan het realiseren van beleidsdoelstellingen. Dit rapport en de studie die er aan ten grondslag ligt, is een momentopname. Centraal in de studie staan projecten en maatregelen die worden uitgevoerd in het kader van Beter Benutten, maar vooral van voorgaande vergelijkbare programma’s als Slim Werken Slim Reizen. Het betreft maatregelen die beogen het gedrag van reizigers en werknemers te veranderen. In de meeste gevallen gaat het om een gedragsverandering van solistisch autogebruik in de spits naar gedrag dat beter aansluit bij met name de doelen van bereikbaarheid en leefbaarheid. Het gewenste gedrag is divers. Dat kan variëren van meer fietsen, meer openbaar vervoer gebruik, op andere tijden werken tot het slimmer omgaan met de (lease)auto. Ook de gebruikte interventies om een gedragsverandering in gang te zetten zijn divers. Zo is beloning een veel toegepast instrument, evenals informatieverstrekking en het faciliteren van het gewenste gedrag (bijvoorbeeld goede P+R voorzieningen aan de rand van de stad, kortingsacties en nieuw gedrag gemakkelijker maken). In deze studie is gekeken naar de interventies die zijn ingezet in lopende en afgeronde projecten die deel uitmaken van Beter Benutten of een vergelijkbaar karakter hebben. De voorgenomen en gepleegde interventies zijn geanalyseerd vanuit een gedragswetenschappelijk kader. Op deze wijze is een indruk verkregen van welke effecten interventies hebben (of juist het gebrek aan effect), in hoeverre deze effecten samenhangen met de beoogde interventies en hoe valide uitspraken zijn met betrekking tot de samenhang tussen interventie en effect. Tevens is zo een beeld verkregen waar kansen liggen voor de vervolgfase van Beter Benutten. (Author/publisher)
Abstract