Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzoekt de mogelijkheden om in Nederland een vrachtwagenheffing in te voeren, zoals die ook al in enkele van de ons omringende landen is ingevoerd. Vrachtwagenheffing behelst een belasting per afgelegde afstand door vrachtverkeer in Nederland. Deze studie is bedoeld om de effecten van een vrachtwagenheffing op de verkeersveiligheid te schatten. De berekening is gebaseerd op de verwachte veranderingen in de mobiliteit van vrachtverkeer op het hoofdwegennet en het onderliggend wegennet, in het jaar 2030 voor verschillende heffingsvarianten. Doordat hoofdwegen en onderliggende wegen verschillen in risico (aantal verkeersdoden per afgelegde afstand), is van mobiliteitsverschuivingen ook een verandering in verkeersveiligheid te verwachten. De verandering in het aantal verkeersslachtoffers op elk wegtype is verondersteld evenredig te zijn met de verwachte verandering in de mobiliteit op dat wegtype als gevolg van de heffing. Hiermee is een globale effectschatting verkregen. Er zijn geen andere langjarige trends in verkeersslachtoffers doorgerekend, noch is rekening gehouden met de invloed van ontwikkelingen in de mobiliteit van vrachtauto’s, of van andere vervoerswijzen, tussen nu en 2030. Uit de verkeersdodenstatistiek blijkt dat er sinds 2010 ook geen trendmatige ontwikkeling is in het aantal verkeersdoden in vrachtwagenongevallen. Het jaarlijks aantal verkeersdoden in ongevallen met vrachtwagens tussen 2010 en 2017 was volgens de politieregistratie (BRON) nagenoeg stabiel: gemiddeld ongeveer 77 doden per jaar. Op basis van vergelijking tussen ongevallen in BRON en werkelijke aantallen volgens het CBS, gaat SWOV ervan uit dat de registratiegraad van de voor dit onderzoek relevante ongevallen in BRON vrijwel 100% is. De verwachte ontwikkelingen in vrachtwagenmobiliteit zijn in een eerdere studie voor verschillende heffingsvarianten berekend en beschikbaar gesteld door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. SWOV heeft hiermee de berekening uitgevoerd voor het verwachte aantal verkeersdoden. Het aantal ernstig verkeersgewonden is verondersteld proportioneel te zijn met het aantal verkeersdoden volgens de verhoudingen zoals die in het verleden konden worden vastgesteld voor slachtoffers in ongevallen met vrachtwagens. De hoofdconclusies luiden als volgt: * Een vrachtwagenheffing kan leiden tot enkele doden per jaar meer of minder, afhankelijk van de heffingsvariant; * Bij een heffing op alle wegen is de verwachting dat het aantal doden met circa 1 per jaar zal afnemen, en het aantal ernstig verkeersgewonden (MAIS2+) zal dalen met 2 á 3 per jaar (MAIS 3+: circa 1); * Bij een heffing op zowel rijkswegen als belangrijke A- en N-wegen is de verwachting dat het aantal doden met circa 1 per twee jaar zal stijgen, en dat het aantal ernstig verkeersgewonden (MAIS2+) met circa 1 per jaar zal toenemen (MAIS3+: 1 per 2 jaar); * Bij een heffing op alleen snelwegen is de verwachting dat het aantal doden met circa 3 zal toenemen, en het aantal ernstig verkeersgewonden (MAIS2+) met 6 á 7 per jaar (MAIS3+: circa 2).
Abstract