Naar een checklist voor geloofwaardige snelheidslimieten

Ontwikkeling van een beoordelingsmethode op basis van weg- en omgevingskenmerken
Author(s)
Nes, Dr. ir. C.N. van; Houwing, drs. S.; Brouwer, dr. R.F.T.; Schagen, drs. I.N.L.G. van
Year
Een van de mogelijkheden om het percentage snelheidsovertredingen op korte termijn te reduceren is de verbetering van de geloofwaardigheid van snelheidslimieten. Een limiet is geloofwaardiger naarmate de geldende limiet meer overeenkomt met wat de weggebruiker intuïtief (zonder dat hij de limiet kent) als veilig beschouwt op het betreffende wegvak. Dit wordt bepaald door een breed spectrum van weg- en omgevingskenmerken. Het rapport beschrijft de eerste aanzet tot een checklist waarmee wegbeheerders snel en eenvoudig kunnen zien of de heersende limiet op een bepaalde weg geloofwaardig is. De checklist richt zich op wegen binnen de bebouwde kom (met een limiet van 30, 50 of 70 km/uur) en op niet-autosnelwegen buiten de bebouwde kom (met een limiet van 60, 80 of 100 km/uur). Op basis van bestaand onderzoek zijn tien weg- en omgevingskenmerken geïdentificeerd die invloed hebben op de geloofwaardigheid van snelheidslimieten. Voor vijf van de kenmerken blijkt dat, wanneer een weg is ingericht volgens de algemene richtlijnen voor wegontwerp, deze automatisch tegemoetkomen aan de wensen voor een geloofwaardige limiet. Dit betreft de kenmerken parkeervoorzieningen, voetgangersvoorzieningen, fietsvoorzieningen, wegindeling en type kruispunten. De algemene richtlijnen daarvoor zijn opgesteld door CROW, het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte. De resterende vijf geloofwaardigheidskenmerken worden niet of in beperkte mate omschreven in de richtlijnen van CROW. Het gaat hier om wegbreedte, rechtstanden (rechte gedeelten in een weg), fysieke snelheidsremmers, openheid van de wegomgeving en type wegdek. Dit zijn kenmerken die, onafhankelijk van welke limiet er geldt, een hogere of juist lagere snelheid uitlokken: de zogeheten 'versnellers' en 'vertragers'. De checklist richt zich op laatstgenoemde groep weg- en omgevingskenmerken en wil daarmee een aanvulling op de richtlijnen zijn. Voor het ontwerp van de checklist is voorlopig gekozen voor een boomstructuur waarbij de vijf versnellers/vertragers achtereenvolgens worden nagelopen. Door de boomstructuur blijft de samenhang tussen de kenmerken zichtbaar en komt het holistische karakter van het geloofwaardigheidsconcept beter tot zijn recht. De checklist is in de praktijk uitgetest met twee wegbeheerders. Zij waren over het algemeen enthousiast en beoordeelden de checklist als nuttig en bruikbaar. Ook werden verschillende verbeterpunten geïdentificeerd die vervolgens zijn doorgevoerd. Voor verdere ontwikkeling van de checklist is het nuttig om deze te testen onder een grotere groep van beoogde gebruikers. Verder is het belangrijk om zich te realiseren dat de checklist een 'levend' document is. De voorliggende checklist is gebaseerd op de beperkte kennis die er op dit moment beschikbaar is en moet dus met de nodige voorzichtigheid worden gebruikt. Nieuwe kennis op het gebied van geloofwaardigheid kan leiden tot aanpassingen of verfijningen.
Towards a checklist for credible speed limits; Development of an assessment method based on road and road environment characteristics One of the short-term possibilities of reducing the percentage of speeding offences is to improve the credibility of speed limits. A speed limit is more credible when the limit in force conforms more to what the road user intuitively considers to be safe for the relevant road section i.e. without knowing what the actual limit is. This is determined by a broad range of road and road environment characteristics. This report describes the first steps towards a checklist with which road authorities can quickly and simply see if the current speed limit of a particular road is credible. The checklist focuses on urban roads with a speed limit of 30, 50, or 70 km/h and rural non-motorways with a speed limit of 60, 80, or 100 km/h. Based on existing studies, ten road and road environment characteristics have been identified as influencing the credibility of speed limits. With regard to five of these characteristics, the road automatically meets the wishes for a credible speed limit when it has been laid out according to the general guidelines for road design of CROW National Information and Technology Platform for Infrastructure, Traffic, Transport, and Public Space. These five characteristics are: parking facilities, pedestrian facilities, cyclist facilities, road design including marking, and intersection type. The other five credibility characteristics are not, or only briefly, described in the CROW guidelines. These characteristics are as follows: road width, the straight sections of a road, physical speed reduction measures, openness of the road environment, and type of road surface. These are characteristics that, depending on which speed limit applies, entice higher or lower speeds; we call them 'accelerators' and 'decelerators'. The checklist focuses on this last mentioned group of road and road environment characteristics and, with them, requires a supplement to the guidelines. In the design of the checklist we have provisionally chosen a tree structure in which the five speed-ups/slow-downs are checked in succession. The tree structure allows the cohesion between the characteristics to remain visible, and shows better the holistic character of the credibility concept. The checklist has been tried out in practice by two road authorities. In general they were enthusiastic and judged the checklist as being useful and usable. They also identified a number of improvements that have since been carried out. In order to develop the checklist further it is useful to test it with a larger group of intended users. Moreover, it is important to realize that the checklist is not yet definite. The checklist presented is based on the limited knowledge available at this moment and must therefore be treated with the necessary caution. New knowledge about credibility can lead to adaptations and refinements.
Report number
R-2006-12
Pages
26 + 13
Publisher
SWOV, Leidschendam

SWOV publication

This is a publication by SWOV, or that SWOV has contributed to.