Vermindering van het aantal ongevallen is een primair doel van maatregelen op het gebied van de verkeersveiligheid. Maar alleen al door zich te verplaatsen stellen zelfs de meest voorzichtige bestuurders zich bloot aan een zeker ongevalsrisico. Een ander belangrijk aspect van de verkeersveiligheid is dus om enerzijds systemen te bedenken waarmee de gevolgen van ongevallen kunnen worden verminderd en zich anderzijds toegeeflijk op te stellen ten aanzien van fouten in het verkeer. Van de systemen die dit doel beogen (of ze nu verband houden met de infrastructuur of met het voertuig), is de veiligheidsgordel zonder twijfel een van de eenvoudigste, goedkoopste en doeltreffendste. In België is de gordeldracht sinds 1975 verplicht voor de bestuurder en de passagier voorin en sinds 1991 voor de passagiers achterin. Het vastklikken van de veiligheidsgordel is een handeling die cruciaal kan blijken bij een ongeval. Met de veiligheidsgordel kan de ongevalsernst namelijk aanzienlijk worden teruggebracht. Naar schatting had de helft van alle doden ten gevolge van een verkeersongeval die de veiligheidsgordel niet droegen, gered kunnen worden als ze deze wel hadden gedragen. Uit de verschillende onderzoeken die in het verleden gedaan zijn, is echter gebleken dat niet iedereen in België de veiligheidsgordel omdoet. Het blijft dus nodig om maatregelen te nemen die meer automobilisten moeten aansporen de veiligheidsgordel te gebruiken. In dat kader zijn gedragsmetingen inzake de veiligheidsgordel zeer waardevol om het effect van de maatregelen te evalueren en te bepalen welke vervolgacties er genomen moeten worden. Sinds 2001 worden op advies van de Federale Commissie voor de Verkeersveiligheid (FCVV) de belangrijkste gedragingen in verband met de verkeersveiligheid gevolgd met behulp van indicatoren, om de geboekte vooruitgang en de efficiëntie van het gehanteerde beleid te kunnen beoordelen. Deze indicatoren maken deel uit van de globale strategie om het aantal verkeersdoden terug te dringen tot maximaal 420 in 2020. Het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid kreeg de opdracht deze indicatoren te verzamelen en heeft er de methodologie voor ontwikkeld. Het eerste onderzoek inzake de gordeldracht in België werd uitgevoerd in 2003. Dit onderzoek werd vervolgens jaarlijks herhaald tot en met 2010, en opnieuw in 2012 (in 2011 werd specifiek onderzoek gedaan naar het gebruik van kinderbeveiligingssystemen). Tevens zijn er in 2006, 2008, 2010 en 2012 gedetailleerde onderzoeken uitgevoerd voor de provincie Vlaams-Brabant. In dit rapport wordt de gebruikte methodologie beschreven en komen de resultaten van de tussen 2003 en 2012 uitgevoerde nationale gedragsmetingen inzake de gordeldracht aan bod. (Author/publisher)
Abstract