In verschillende landen is het gebruikelijk om in kwantitatieve zin een relatie te leggen tussen verkeerstechnische vormgevingselementen en de kans op het ontstaan van ongevallen. Gegeven deze relatie probeert men vervolgens het wegontwerp te optimaliseren. In de Verenigde Staten is deze benadering samengevat in het ‘Interactive Highway Safety Design Model' (IHSDM) onder het motto ‘designing highways with safety in mind'. BinnenEuropa is deze benadering al ver ontwikkeld in Duitsland, Zweden, Portugal en het Verenigd Koninkrijk. Deze manier van wegontwerp lijkt van belang bij het ontwerpen van een duurzaam-veilig verkeerssysteem. Om dit na te gaan is een oriënterende literatuurstudie uitgevoerd op het relevante buitenlandse onderzoek. De onderzoeksvragen waren: -Welke kennis bestaat er (in het buitenland) omtrent het in kwantitatieve zin relateren van verkeerstechnische vormgevingselementen aan de kans op het ontstaan van verkeersongevallen? -Hoe past men deze kennis toe bij het wegontwerp? -Kan men bij het ontwerpen van een duurzaam-veilig verkeerssysteem gebruik maken van deze kennis en zijn toepassingen? De studie is gestructureerd volgens een indeling die in richtlijnen voor het wegontwerp gebruikelijk is, namelijk: ‘alignement' (rechtstanden en bogen en ‘relation design'), dwarsprofiel en kruispunten (inclusief rotondes). In het bijzonder is gelet op steekproefomvang, (externe) factoren die de uitkomsten zouden kunnen verstoren en ‘hardheid' van een gevonden statistische relatie. Er is bewust veel gebruik gemaakt van onderzoek dat is ‘peer-reviewed' om de kwaliteit van het gerapporteerde onderzoek te bevestigen. Enkele ongevalsmodellen die in de Verenigde Staten tot stand zijn gekomen, blijken nu toepassing te gaan vinden in IHSDM. Daarmee past men kennis toe die in de jaren tachtig is opgedaan. Deze kennis heeft vooral betrekking op enkelbaanswegen buiten de bebouwde kom. Voor de Amerikaanse ontwerper was deze kennis al beschikbaar in algemeen toegankelijke publikaties. In de richtlijnen ontbrak deze kennis echter. In sommige landen in Europa zijn kruispuntsmodellen beschikbaar. Detoepassing ervan in ontwerprichtlijnen of bij het wegontwerp is nog niet vergevorderd. De verdere vormgeving van duurzaam-veilige wegen zou gebaat zijn bij het vooraf kunnen kwantificeren van de veiligheidseffecten van verschillende alternatieve uitvoeringsvormen. Onveiligheids- en ongevalsmodellen zijn hiervoor een hulpmiddel, evenals overzichten van gerapporteerde effecten. Bestaande buitenlandse modellen zouden moeten worden aangepast aan de Nederlandse omstandigheden. Toepassing in de praktijk kan alleen met succes plaatsvinden als de modeldetaillering aansluit bij de voorliggende ontwerpvarianten
Orientation of quantitative relations between elements of road design and indicators of road safety In various countries it is standard practice to quantify the relationship between geometric, engineering elements in de design and the chance of accidents occurring. Given this relationship, road designers are trying to optimize the process. In the United States, this approach has been summarized in the Interactive Highway Safety Design Model (IHSDM) under the motto ‘designing highways with safety in mind'. Within Europe, this approach has been greatly developed in Germany, Sweden, Portugal, and the United Kingdom. This approach to road designing would seem to be relevant in developing a sustainably safe traffic system. To see if this is so, an exploratory literature study of the relevant, foreign research has been carried out. The research questions were: -Which knowledge is there (abroad) concerning the quantifying of the relationship between geometric elements in de design and the chance of accidents occurring? -How is this knowledge applied when designing a road? -Can this knowledge and its applications be used when designing a sustainably safe traffic system? The study is structured according to the usual arrangement for guidelines in road design. These are: alignment (tangents, curves, and relation design), cross-section, and intersections (including roundabouts). Special attention has been paid to the size of the sample, (external) factors that could disturb the results, and the robustness of any statistical relationships found. A lot of use has consciously been made of those studies that have been peer-reviewed, to ensure their quality. A number of accident models developed in the United States appear to be about to be used in IHSDM. Here, the experience gained in the 1980s is being applied. This knowledge concerns mainly rural, single-carriageway roads. This knowledge was already available to American designers in generally accessible publications. This knowledge, however, was missing from the guidelines. Models for junctions are available in some European countries. Their application in design guidelines, or road design, has not yet advanced very far. The further geometric design of sustainably safe roads would benefit from being able in advance to quantify the safety effects of various alternative types of lay out. Safety and accident models assist for this, as do overviews of reported effects. Existing foreign models should be adapted to the circumstances in the Netherlands. Practical application can only be successful if the model details fit the design variations at hand
