De stad staat weer volop in de belangstelling. In de jaren ’60, ’70 en ’80 van de vorige eeuw leek het, o.a. als gevolg van de suburbanisatie, bergafwaarts te gaan met de stad. Het inwoneraantal van Amsterdam en Rotterdam bijvoorbeeld was tussen 1960 en 1988 met 21% gekrompen (De Groot et al., 2010). Belangrijke oorzaken hiervoor waren de toegenomen welvaart waardoor mensen een eigen auto konden aanschaffen en de verbetering van de infrastructuur waardoor de auto ook gebruikt kon worden om verder weg van de stad te gaan wonen in een rustigere en groenere omgeving. Maar mochten in het verleden veel inwoners om welke redenen dan ook de stad vaarwel hebben gezegd, sinds een aantal jaren groeit het inwonertal van veel Nederlandse steden weer. Vooral jongeren trekken in groten getale naar de stad. Deze ontwikkeling heeft ook gevolgen voor de stedelijke mobiliteit. Zo is het autoverkeer in de agglomeratie Rotterdam sinds 1986 met 60% toegenomen en binnen de ruit met 30%. Wel is deze groei de laatste jaren aan het afvlakken en is er zelfs sprake van lichte krimp. Ook het aantal reizigers in het OV is in de afgelopen periode toegenomen, al komt deze toename vooral voor rekening van de metro. Het fietsverkeer is sterk gegroeid en wel met meer dan 60% sinds 2000 (Clerx, 2014). Deze getallen gelden voor Rotterdam, maar dezelfde trend zien we in andere steden. Er is dus een goede reden om te kijken hoe steden met deze groei in mobiliteit omgaan. Aspecten als doorstroming, leefbaarheid en veiligheid vragen (in hun onderlinge samenhang) als gevolg daarvan onze aandacht. Het probleem wordt nog complexer doordat verschillende vervoerwijzen gebruik maken van dezelfde infrastructuur en veel ruimte om de capaciteit uit te breiden is er niet. De aard van het probleem biedt kansen voor verkeersmanagement, maar het zal duidelijk zijn dat in een stedelijke omgeving niet klakkeloos de maatregelen kunnen worden toegepast die op het hoofdwegennet en provinciale wegen ingezet worden. De stedelijke omgeving vraagt om een gerichte, op de aard van de problematiek afgestemde aanpak. Zoals hierboven uiteen is gezet, is de recente mobiliteitsontwikkeling van dien aard dat de steden kampen met urgente en complexe mobiliteitsproblemen. De toepassing van stedelijk verkeersmanagement biedt mogelijkheden om iets aan de gesignaleerde problemen te doen, maar wat houdt dat dan in en welke aanpak is daartoe vereist? Vragen die verder onderzoek vereisen om te kunnen beantwoorden. TrafficQuest ziet het als haar taak de expertise rond stedelijk verkeersmanagement te inventariseren en toegankelijk te maken voor verder gebruik. Als onderdeel van deze aanpak is er een workshop ‘Stedelijk Verkeersmanagement’ georganiseerd, waarvoor een aantal deskundigen waren uitgenodigd die beleidsmatig dan wel inhoudelijk/conceptueel betrokken zijn bij de opzet en implementatie van stedelijke verkeersmanagement. Deze workshop is op 2 juli 2014 in Utrecht gehouden. In dit rapport vindt u een verslaglegging van de discussies en bevindingen uit deze workshop. De rapportage is als volgt gestructureerd: in hoofdstuk 2 wordt een karakterisering gegeven van stedelijk verkeer (stedelijke mobiliteit). Wat maakt stedelijk verkeer zo bijzonder en zo complex en waarin onderscheidt het zich van verkeer op het autosnelwegennet? In hoofdstuk 3 worden de issues/invalshoeken besproken die kenmerkend zijn voor zowel de huidige situatie als de verwachte ontwikkeling. Wij gaan in op de maatschappelijke stedelijke problemen, de stedelijke trends, de technologische trends en op de problemen die optreden bij het implementeren van oplossingen (het invullen van oplossingsrichtingen). In hoofdstuk 4 worden de resultaten van de eerste discussieronde weergegeven. In deze discussieronde zijn de stedelijke problemen en ontwikkelingen en de relatie tussen deze problemen/ontwikkelingen en de toepassing van stedelijk verkeersmanagement verder uitgediept. Men kan het resultaat van deze discussie omschrijven als de stedelijke opgave voor verkeersmanagement. Deze opgave omvat een twaalftal onderwerpen. Vervolgens zijn in een tweede discussieronde deze onderwerpen verder uitgewerkt. De resultaten hiervan zijn eveneens opgenomen in hoofdstuk 4. Tot slot is aan de orde gesteld welke acties van TrafficQuest gewenst zijn in relatie tot de geformuleerde stedelijke verkeersmanagement opgave. In hoofdstuk 5 worden deze acties beschreven. In de bijlagen zijn de sheets uit de presentatie opgenomen. (Author/publisher)
Abstract