Veilig naar het verkeer van de toekomst : nieuwe mogelijkheden, risico's en onderzoeksagenda voor de verkeersveiligheid bij automatisering van het verkeerssysteem.

Er komen steeds meer systemen op de markt om de automobilist te ondersteunen in de rijtaak. Stap voor stap neemt de automatisering van onze voertuigen toe, het verkeerssysteem bevindt zich in een transitie richting zelfrijdende auto’s. De automatisering biedt kansen om het verkeer veiliger, schoner en efficiënter te maken. Er ontstaan echter ook nieuwe risico’s, met name in de transitieperiode. Dit rapport beschrijft welke ontwikkelingen er worden verwacht bij de automatisering van het verkeerssysteem. Tevens wordt ingegaan op de consequenties van deze ontwikkelingen op de verkeersveiligheid: de kansen en de risico’s. Het rapport besluit met de presentatie van een onderzoeksagenda waarbij de onderwerpen zich laten clusteren tot drie groepen: 1: Interactie van de bestuurder met de nieuwe technologie in het voertuig. Dit betreft onder andere onderzoek naar (verandering in) taakbelasting, naar het schakelen tussen automatisch en handmatig rijden (‘transition of control’), naar situatiebewustzijn en gevaarherkenning tijdens (de overgang naar) het automatisch rijden, en naar de interactie van oudere automobilisten met de nieuwe technologie. 2: Interactie van (deels) geautomatiseerde voertuigen met ander verkeer. Dit betreft de interactie met andere verkeersdeelnemers en nadrukkelijk ook de interactie met kwetsbare verkeersdeelnemers. 3: Slimme infrastructuur en veiligheidseffecten op het verkeerssysteem. Dit betreft onder andere het veiligheidseffect op netwerkniveau bij gemengd verkeer met verschillende niveaus van automatisering (‘mixed traffic’), intelligente infrastructuur en voertuigcommunicatie (V2X) en ‘leesbare’ wegen (‘roads that cars can read’). SWOV beoogt op deze onderwerpen, eventueel in samenwerking met andere organisaties, door middel van onderzoek substantieel en herkenbaar bij te dragen aan de verbetering van de verkeersveiligheid tijdens de transitie naar hogere niveaus van automatisering. Andere belangrijke nieuwe risico’s die niet binnen de specifieke expertise van SWOV vallen, maar zeker ook van belang zijn voor de veiligheid in de transitie naar hogere niveaus van automatisering. zijn: systeemfouten, cybersecurity, bescherming van data en privacy, ethische vraagstukken, wetgeving en juridische aansprakelijkheid.