De provincie Noord-Holland heeft SWOV gevraagd een betrouwbare, valide en doelmatige methode te ontwikkelen om de verkeersveiligheidskwaliteit van de provinciale wegen in Noord-Holland in beeld te brengen. Deze methode is gebaseerd op de aanpak volgens Duurzaam Veilig Wegverkeer en is vervolgens toegepast op de provinciale wegen, zodat proactief inzicht is verkregen in de mate van verkeersveiligheid van wegvakken, kruispunten en trajecten (samengesteld uit opeenvolgende wegvakken en kruispunten).
Elementair in de methode is het verzamelen van kenmerken van wegvakken en kruispunten om na te kunnen gaan of deze voldoen aan de ontwerprichtlijnen. Op basis van die vergelijking worden scores berekend voor wegvakken, kruispunten en trajecten.
De berekende scores voor wegvakken laten zien dat er op provinciale wegen in Noord-Holland verbeteringen gewenst zijn op het gebied van rijrichtingscheiding en obstakelafstand: de rijrichtingscheiding zou in meer gevallen ten minste moeilijk overrijdbaar moeten zijn en de obstakelafstand groter. Op wegvakken met een limiet van 80 km/uur zijn erfaansluitingen aangetroffen: volgens de richtlijnen zijn die ongewenst.
Bij de kruispunten is onderscheid gemaakt tussen rotondes, voorrangskruispunten, VRI-kruispunten en gelijkwaardige kruispunten. Gelijkwaardige kruispunten worden nauwelijks gevonden op de provinciale wegen van Noord-Holland. Van de overige kruispunten scoren rotondes over het algemeen het hoogst (veiligst) en laten de scores ook de minste variatie in zien. Voorrangskruispunten scoren gemiddeld het laagste en hebben de grootste variatie in scores. Met name wat betreft oversteekvoorzieningen voor fietsers en voetgangers en wat betreft snelheidsremmende maatregelen zijn verbeteringen mogelijk.
Ook per traject is een score bepaald uit de scores van de wegvakken en kruispunten waaruit de trajecten bestaan. Wanneer deze trajectscore uitgedrukt wordt als een percentage van de hoogst haalbare score, wordt de perfecte score van 100% voor geen enkel traject gevonden; 20 van de 129 trajecten scoren 70% of hoger.
Een logische aanbeveling is om de wegvakken en kruispunten te verbeteren die laag scoren. Bij een prioritering moet echter ook rekening gehouden worden met hoeveel verkeer er rijdt (verkeersintensiteit) en met ongevallenstatistieken. Het combineren van deze verschillende gegevens kan met verschillende methodes. Er zijn vier methodes uitgewerkt om te bepalen welke trajecten het eerst moeten worden aangepakt. De geschetste methodes leiden, door hun verschillende opzet, tot verschillende groepen trajecten die prioriteit zouden moeten krijgen. Ze bieden de provincie aanknopingspunten om tot een prioritering te komen waarbij de verkeersveiligheid van de infrastructuur wordt meegenomen. De feitelijke keuze van trajecten die het eerst moeten worden aangepakt is aan de provincie en bij deze afweging kunnen ook andere aspecten, zoals kosten, milieu en doorstroming, een rol spelen.
De methode en analyses zijn uitgebreider beschreven in het achtergrondrapport Verkeersveiligheidsmodel provinciale wegen van Noord-Holland (R-2021-10A).
English abstract is available in SWOV report R-2021-10A: Road safety model for the provincial roads of the Dutch province of Noord-Holland.
