Dit rapport belicht vanuit verkeersveiligheidsperspectief de belangrijkste actoren en beleidsissues in het veld van vracht- en bestelverkeer, en de daaruit voortvloeiende mogelijkheden voor onderzoek naar verkeersveiligheid van vracht- en bestelverkeer in de komende jaren.
Vracht- en bestelauto’s zijn betrokken bij iets minder dan een kwart van het aantal dodelijke slachtoffers in het verkeer. Deze betrokkenheid geeft geen informatie over welke partij het ongeval heeft veroorzaakt; dat kan zowel de vracht- of bestelauto zelf als de tegenpartij zijn (zoals personenauto’s of fietsers). De meeste slachtoffers vallen onder de tegenpartij. Belangrijke ongevalsoorzaken zijn zichtproblemen en vermoeidheid. Er is nog weinig bekend over het verkeersveiligheidseffect van slechte banden, klapbanden, verkeerde bandenspanning en overbelading.
De transportsector wordt gevormd door actoren zoals transportbedrijven, fabrikanten, importeurs en dealers, brancheorganisaties, werkgevers- en werknemersorganisaties en het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Daarnaast is een aantal andere actoren met specifieke taken actief in de transportwereld. Allereerst betreft dat de vergunningverleners, zoals de Nationale en Internationale Wegvervoer Organisatie NIWO, kwaliteitszorginstituut Kiwa en gemeenten en provincies. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) voert het merendeel van de toezichthoudende taken uit in de transportsector. De divisie CCV (Contactcommissie Vakbekwaamheid) van het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) neemt in Nederland vrijwel alle examens af voor vrachtwagenchauffeurs en certificeert de verplichte nascholing. Verzekeraars bieden de sector niet alleen verzekeringen tegen schade, maar ontwikkelen in sommige gevallen ook initiatieven om de schadelast tegen te gaan.
Opvallende beleidsissues in de transportwereld die aanknopingspunten bieden voor verkeersveiligheidsonderzoek betreffen bijvoorbeeld het verschil in opleiding van vrachtautochauffeurs en bestelautochauffeurs. Ook het grote aantal deelmarkten in de transportsector (zoals agrarisch vervoer, bouwmaterialentransport, zeecontainervervoer, koeriersdiensten) biedt aanknopingspunten vanwege mogelijke verschillen in mobiliteit, gedrag, expositie en risico in het verkeer. Verder blijkt de transportsector interesse te hebben in verkeersveiligheid in combinatie met kostenreductie en duurzaamheidsinitiatieven, en in veiligheidscultuur in transportbedrijven. Een onderzoeksvraag is hoe deze ontwikkelingen te stimuleren zijn. Ook ligt er de vraag in hoeverre ongevallen met vracht- en bestelverkeer worden veroorzaakt door slechte banden, klapbanden, verkeerde bandenspanning of overbelading. De bekende ongevalsoorzaken zoals vermoeidheid en zichtproblemen blijven actueel voor nader onderzoek. Tot slot zijn de veranderingen op de arbeidsmarkt een belangrijk beleidsthema in de transportwereld dat diverse raakvlakken met verkeersveiligheid heeft. Onderzoek kan uitwijzen welke invloed arbeidsmarkttrends op verkeersveiligheid hebben.
Freight and delivery transport: Opportunities for road safety research; Overview of road safety, actors and policy issues in road transport
From a road safety perspective, this report discusses the most important actors and policy issues in the area of freight and delivery traffic and looks at the resulting opportunities for road safety research concerning freight and delivery traffic in years to come.
Lorries and vans are together involved in just under a quarter of the number of fatalities in traffic. This involvement does not suggest which party caused the crash; this may be the transport vehicle or the crash opponent (e.g. passenger car, bicycle). Most casualties are among the crash opponents. Major crash causes are poor visibility and fatigue. As yet little is known about the road safety effect of bad tires, flat tires, wrong tire pressure and overloading.
The transport sector is formed by actors such as transport companies, manufacturers, importers and dealers, industry associations, employers' and workers' organizations and the Ministry of infrastructure and the Environment. In addition, a number of other actors with specific tasks are active in the transport sector. First of all, these are the licensors, such as National and International Road Transport Organisation NIWO, quality management institute Kiwa, and municipalities and provinces. The Human Environment and Transport Inspectorate (ILT) performs most of the supervisory tasks in the transport sector. The CCV Division (Contact Commission Competence) of the CBR (Dutch Driving Test Organisation) takes care of almost all examinations for truck drivers in the Netherlands and certifies the compulsory periodic training. Insurers offer the sector not only insurance against losses, but in some cases also develop initiatives to prevent the damage.
Striking policy issues in the transport sector which provide starting points for road safety research are, for example, the difference in training between truck drivers and drivers of delivery vehicles. Similarly, the large number of submarkets in the transport sector (such as agricultural transport, transport of building materials, sea container transport, courier services) provide starting points due to possible differences in mobility, behaviour, exposure and risk in traffic. Furthermore, the transport sector expresses an interest in road safety combined with cost reduction and sustainability initiatives and in safety culture in transport companies. A research question is how these developments can be stimulated. There is also the question to which extent crashes involving freight and delivery vehicles are caused by bad tires, blowouts, wrong tire pressure or overloading. The well-known crash causes such as fatigue and visibility problems remain topical for further investigation. Finally, the changes in the labour market are an important policy issue in the transport sector that has much ground in common with road safety. Research can show the impact of labour market trends on road safety.