Dit onderzoek maakt deel uit van het thema 'Telematica en veiligheid in het wegverkeer'. Telematicasystemen, zoals Advanced Cruise Control (ACC), zouden kunnen bijdragen aan een duurzaam-veilig wegverkeer. ACC werkt als volgt: als het wegdek voor het met ACC uitgeruste voertuig vrij is, functioneert het systeem als een conventionele Cruise Control, dat wil zeggen dat het systeem een door de bestuurder aangegeven streefsnelheid handhaaft. Zodra het systeem een voorligger detecteert, worden afstand en onderling snelheidsverschil bepaald, waarna het systeem de snelheid aanpast om een ingestelde volgtijd te bereiken. Door de fabrikanten en leveranciers wordt ACC gepresenteerd als een systeem om het comfort van het autorijden te vergroten en niet als een systeem om de verkeersveiligheid te verhogen. Deze studie heeft als doel om op basis van onderzoeksresultaten uit de recente literatuur de mogelijke gevolgen van ACC voor de verkeersveiligheid in kaart te brengen. Er is hier om te beginnen een structuur geschapen om de zeer diverse studies naar verkeersveiligheidseffecten te kunnen vergelijken. Daarvoor is gekeken naar drie veiligheidsniveaus waarop effecten van telematica zich kunnen voordoen: functionele systeemveiligheid, veiligheid voor de bestuurder en veiligheid voor het verkeerssysteem als geheel. Tevens zijn in deze structuur de behoeften en eisen van de drie groepen belanghebbenden onderscheiden: de algemene weggebruiker, de ACC-gebruiker en de maatschappij als geheel. Alhoewel er positieve effecten van ACC voor de verkeersveiligheid kunnen optreden, zijn er ook negatieve effecten gevonden. Huidige ACC-systemen kunnen een gunstig effect hebben op de verkeersveiligheid als ze gebruikt worden op autosnelwegen buiten de spits en bij weersomstandigheden met goed zicht. Een voordeel van ACC is dan, dat door de toename van het comfort de gebruiker minder vermoeid raakt. Ook heeft ACC een matigende invloed op de gereden snelheid en neemt het percentage zeer korte volgtijden af. Verder is rijden met ACC makkelijk te leren en is het systeem makkelijk in het gebruik. Een bijkomend positief effect is een reductie in het brandstofverbruik. Zorgelijk is dat de bestuurder niet altijd adequaat reageert in kritische situaties of als het ACC-systeem faalt. Ook is het gebruik van ACC op provinciale wegen en tijdens congestie op autosnelwegen om verkeersveiligheidsreden niet wenselijk. Een gelijktijdige toename van de wegcapaciteit en verkeersveiligheid is met de huidige ACC-systemen niet haalbaar. Ook zou ACC niet gebruikt moeten worden tijdens weersomstandigheden met slecht zicht. Het is van belang dat de gebruikers hierover goed geïnformeerd worden. Aan weggebruikers zou aanbevolen kunnen worden ACC alleen te gebruiken als ondersteuning op autosnelwegen bij langere ritten, als rustig gereden kan worden en onder weersomstandigheden met goed zicht. Voorlichtingsinstanties zouden de weggebruiker kunnen informeren over het veilig gebruik van ACC, waarbij ook benadrukt moet worden dat regelmatig gecontroleerd wordt of het ACC-systeem nog correct werkt. De Nederlandse en Europese overheid moeten snel een juridisch kader scheppen, waarbinnen zaken als aansprakelijkheid en te stellen eisen aan ACC-systemen geregeld zijn. Het stimuleren van ACC-gebruik moet pas gebeuren als een juridisch kader is opgesteld en uit de praktijk is gebleken wat de werkelijke effecten van ACC voor de verkeersveiligheid, de doorstroming en het milieu zijn. Om negatieve effecten van verminderde alertheid te compenseren, zou ACC stilstaande voertuigen moeten kunnen detecteren. Verder moet een eventueel alarmsignaal, dat aangeeft dat de bestuurder moet ingrijpen, tijdig gegeven worden en duidelijk herkenbaar zijn. Ook zou moeten worden voorkomen dat ACC-systemen achteraf ingebouwd kunnen worden. Bij inbouw achteraf zou het systeem kunnen interfereren met andere, reeds aanwezige (telematica)systemen. Aangezien de compatibiliteit van ACC met rijstijlen tussen landen en regio's kan verschillen, zal verder moeten worden onderzocht in welke mate en hoe ACC in Nederland in de praktijk gebruikt zal gaan worden.
Advanced Cruise Control and Road Safety; a literature study This study is part of the 'Telematics and safety in road traffic' theme. Telematics systems, such as Advanced Cruise Control (ACC), could contribute towards sustainably-safe road traffic. ACC works as follows: if the road is clear for a vehicle fitted with ACC, the system functions as a conventional Cruise Control, i.e. the system maintains a target speed, preset by the driver. As soon as the system detects a vehicle in front, the distance and mutual speed difference are calculated, after which the system adjusts the speed to realise the preset headway time. Manufacturers and dealers present ACC as a system to increase the comfort of car driving, but not as a system to increase road safety. The purpose of this study is to present the possible road safety effects of ACC. This, based on research results of recent literature. To start with, a structure was created for comparing the extreme variety of road safety effect studies. To do this, three safety levels at which effects of telematics could apply, were examined: functional safety, driver safety, and traffic system safety. The requirements and demands of the three interested parties (the general road user, the ACC user, and society as a whole) were also distinguished. Although there can be positive effects of ACC, negative effects were also found. Current ACC systems can have a favourable road safety effect if they are used on motorways outside rush hours with good vision weather. An ACC advantage is that the increased comfort tires the driver less. ACC also has a moderating effect on the speed driven, and the percentage of very short headway times decreases. Moreover, driving with ACC is easy to learn and easy to use. An additional positive effect is a reduction in fuel consumption. It is worrying that the driver does not always react adequately in critical situations, or if the ACC fails. It is also, for road safety reasons, undesirable to use ACC on secondary roads and during motorway congestion. A gradual increase in the road capacity and road safety is not feasible with the current ACC systems. Neither should ACC be used during weather with a poor vision. It is important that the users are well informed about this. The drivers could be recommended to only use ACC as a support on motorways during long journeys, if one can drive calmly, and with good vision weather. Public information agencies could inform the user about ACC's safe use, in which it must be emphasized that one should regularly control the system to see if it is working properly. The Netherlands and European governments must quickly create a legal framework, within which matters such as liability and the required demands of ACC systems are laid down. Stimulating ACC use must only occur once the legal framework has been drawn up and once experience has shown what the real road safety, traffic flow, and environmental effects of ACC are. To compensate for the negative effects of decreased alertness, ACC should be able to detect stationary vehicles. Furthermore, any alarm signal that indicates driver intervention must be given in time and be clearly recognizable. It should also be prevented to install ACC systems afterwards. When installing afterwards, the system could interfere with other, already installed (telematics) systems. As there can be differences in ACC compatibility with driving style between countries and regions, a further study is necessary of the extent in which, and how, ACC is used in the Netherlands.
