Dit artikel geeft een analyse van theoretische gezichtpunten m.b.t. de perceptie van tijd. Tijd wordt door de mens gehanteerd in twee aspekten: tijdperspectief: een schaal waarin gebeurtenissen gedateerd worden en duur het verloop tussen twee tijdpunten. Men spreekt van duurperceptie wanneer het gaat om het waarnemen vergelijken of produceren van intervallen korter dan 3 à 10 sekonden. Men kan, naast de opvatting dat tijd zou worden waargenomen met een specefiek zintuig, twee theoretische hoofdrichtingen onderscheiden. De eerste richting tracht vooral de struktuur van de tijdzin te ontdekken. Aan deze theorieën blijkt bij nadere analyse een gemeenschappelijk model ten grondslag te liggen. Dit model blijkt door een onderzoek van Creelman (1960) meer te zijn dan alleen een grootst gemene deler van alle bekende opvattingen. Getoond wordt, dat alle funkties van het grondmodel kwantificeerbaar zijn en dat het model als geheel tot toetsbare predikties leiden kan. In samenhang hiermee wordt de vraag naar een diskrete struktuur van de tijd gesteld. Deze kwantum hypothes voor subjektieve duur wordt bevestigd door experimenten van Michon en Noë (1965). De tweede groep theoriën behandelt de invloed van organische en uitwendige omstandigheden op de subjektieve duur. Hier is minder duidelijk sprake van een gemeenschappelijke basis. Met name blijft het vaag op welke wijze deze omstandigheden aangrijpen aan het duurperceptiemechanisme. Opheldering van dit vraagstuk is alleen mogelijk indien de beide onderzoekrichting nader tot elkaar komen. Eén van de hinderpalen daarbij, is het ontbreken van eenstemmigheid over de definitie van de uitwendige omstandigheden de daarmee samenhangende inwendige faktoren. De koncopten van de informatiepsychologie bieden een mogelijkheid tot een kwantitatieve beschrijving van deze variabelen te komen. Hiervan worden twee voorbeelden behandeld.
Samenvatting