'Duurzaam veilig' en gedragseffecten

Inventarisatie en selectie van methoden en variabelen
Auteur(s)
Rothengatter, Prof. Dr. J.A., RUG
Jaar
In het kader van het raamwerk meerjarenplan fundamenteel onderzoek ‘Duurzaam-veilige wegomgeving en verkeersgedrag' wordt een aantal onderzoeken voorzien om het effect van een duurzaam-veilig wegontwerp op het verkeersgedrag te bepalen. Uitgangspunt daarbij is, dat een duurzaam-veilig ontwerp onbedoeld gebruik van de wegomgeving, grote snelheids- en richtingsverschillen en onzeker verkeersgedrag moet voorkomen. In dit rapport, dat verslag doet van activiteit 2a van het meerjarenplan, worden allereerst de relaties tussen een duurzaam-veilig wegontwerp en het verkeersgedrag, zoals oorspronkelijk in de uitgangspunten beschreven, samengevat. Tevens is geïnventariseerd in hoeverre evaluatiestudies, die uitgevoerd zijn in het kader van praktijkproeven, aanwijzingen leveren over de relatie tussen gedragsparameters en ongevallen. Vervolgens wordt aangegeven, dat het onderzoek zal worden gericht op gebiedsontsluitingswegen binnen en buiten de bebouwde kom. Wegvakken en kruispunten zullen daarbij afzonderlijk worden onderzocht. In het onderzoek worden drie complementaire onderzoeksmethoden voorzien. Statische observatie van het gedrag wordt uitgevoerd om ruwe indicaties van het gedrag van grote aantallen verkeersdeelnemers te verkrijgen. Dit onderzoek is vooral gericht op de invloed van de wegomgeving op de homogeniteit van het gedrag. Dynamische gedragsregistratie, waarbij gebruik wordt gemaakt van een geïnstrumenteerde auto, wordt uitgevoerd om van individuele verkeersdeelnemers gedetailleerde gedragsgegevens te verzamelen. Dit onderzoek is vooral gericht op de functionele aspecten en richt zich daarom ook op visueel zoekgedrag en mentale belasting. Deze twee onderzoeksmethoden worden toegepast in veldstudies waarbij gebruik gemaakt gaat worden van locaties die conform de principes en de tot nog toe geformuleerde specificaties van ‘duurzaam veilig' worden ingericht. De derde onderzoeksmethode, het simulatoronderzoek, zal worden toegepast om varianten in een niet gerealiseerde duurzaam-veilige vormgeving te onderzoeken. Het zal zich vooral richten op vormgevingsprincipes die in de veldstudies tot onbedoeld gedrag blijken te leiden, en op wegcategorieën die niet in de veldstudies onderzocht worden. In het onderzoek zullen functionele parameters en gedragsparameters worden gemeten. De functionele parameters - zoals visueel zoekgedrag - zijn indicatoren voor de herkenbaarheid van de wegomgeving en voor de voorspelbaarheid van het wegverloop en het gedrag van andere verkeersdeelnemers. Onder gedragsparameters wordt verstaan alle observeerbare gedragingen van de verschillende categorieën weggebruikers en de afgeleiden daarvan zoals indices voor interacties tussen categorieën weggebruikers. De ontwerpen en vormgevingen die in het veldonderzoek tot ongewenst gedrag aanleiding blijken te kunnen geven zullen in het simulatoronderzoek nader worden bestudeerd. In het simulatoronderzoek zullen verschillende varianten worden getoetst om te bepalen welke variant optimaal het gewenste gedrag bewerkstelligt
Sustainable safety and road user behaviour Within the framework of the long-term plan for fundamental research ‘Sustainable safety environment and road user behaviour' several studies are planned to determine the effects of a sustainable safe road environment on road user behaviour. Starting point is that sustainable safe design should prevent unintended use of the road environment, large speed and directional differences, and uncertain road user behaviour. This report, that gives account of activity 2a of the long-term plan, firstly summarizes the relations between sustainable safe road design and road user behaviour, as these were described in the original basis document. Furthermore, an inventory was made of the extent to which the evaluation studies carried out in the framework of demonstration projects provide indications concerning the relationships between behavioural parameters and accidents. The report subsequently outlines that the anticipated studies will focus on through-roads inside and outside built-up areas. Road stretches and intersections will be studied separately. Three complementary research methods are anticipated. Static observation of the behaviour is carried out to obtain rough indications of the behaviour of large samples of road users. These studies are primarily aimed at investigating the effects of the road environment on the homogeneity of the behaviour. Dynamic behaviour registration, using an instrumented vehicle, is being carried out to collect detailed behavioural data of individual drivers. This research is primarily aimed at the study of functional aspects and in particular, visual search and mental load. These two research methods are used in field studies at locations that are designed according to the principles and formulated specifications of sustainable safe design. The third method, simulator research, will be used to study not yet been realised variations in sustainable-safe design. It will focus principally on design principles in the field studies that a) appear to result in unintended behaviour and b) on road categories not yet studied. The studies will include measurements of both functional and behavioural parameters. The functional parameters – such as visual search – are indicators of the recognizability of the road environment and of the predictability of the road course, the behaviour of other road users and their derivatives such as indexes for interactions between the categories of road user. The behavioural parameters include all observable behaviour of the different categories of road users. The road design that appears to lead to undesired behaviour will be studied in more detail in the simulator. This research can determine which variations stimulate the required behaviour
Rapportnummer
R-98-59
Pagina's
32
Gepubliceerd door
SWOV, Leidschendam

SWOV-publicatie

Dit is een publicatie van SWOV, of waar SWOV een bijdrage aan heeft geleverd.