De laatste jaren is de aandacht voor verkeersveiligheid op de openbare weg aanzienlijk verhoogd in België. De situatie is verbeterd maar nog steeds niet op het niveau van bijvoorbeeld buurland Nederland. Ondertussen is het hoog tijd om de verkeersveiligheidsstatus van België tot op heden in kaart te brengen. Op die manier kunnen de problemen en beleidsmaatregelen gemonitord, begrepen en vergeleken worden. Een verkeersveiligheidsfootprint, een “verkeersveiligheidsvoetafdruk”, is een overzicht van het verkeersveiligheidssysteem van een land of regio. Om de gegevens te kunnen interpreteren is er de mogelijkheid om in de footprint een vergelijking te maken met een ander land of een andere tijdsperiode. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen gedetailleerde footprints (detailed footprints) en samenvattende footprints (summary footprints) die een snel overzicht geven. Elke footprint is tot stand gekomen op basis van sleutelindicatoren. Deze indicatoren zijn zorgvuldig uitgekozen en gestructureerd volgens een welbepaalde methodiek. Er kunnen ook footprints gemaakt worden rond andere domeinen. Zo bestaat er al een ecologische footprint voor België waarin het menselijke verbruik van de natuurlijke hulpbronnen wordt gemeten. Een verkeersveiligheidsfootprint brengt een totaalbeeld van alle gevolgen van (dodelijke) verkeersongevallen. Hetzelfde geldt voor de belangrijkste oorzaken van deze ongevallen. De selectie van indicatoren vindt zoveel mogelijk plaats op basis van (uit wetenschappelijk onderzoek) bekende causale verbanden. Een footprintstudie situeert zich in het beleidsaspect van de Verkeerskunde. Footprints hebben als voornaamste doel om beleidsmensen een snel en duidelijk overzicht te geven van wat er goed is en wat er nog beter kan in hun land. In de footprintstudie worden enkele aanbevelingen geformuleerd. Wat zijn de zwaktes van het Belgische verkeer en waar zou men in de toekomst meer aandacht aan kunnen besteden. In dit onderzoek wordt getracht een overzicht te geven van het verkeersveiligheidssysteem van België. Om de gevonden gegevens naar waarde te kunnen schatten worden vergelijkingen gemaakt met andere landen. Er werd hier in hoofdzaak gekozen voor een vergelijking met Nederland. Om de volledige verkeersonveiligheidsproblematiek van België in kaart te brengen is meer tijd en/of mankracht nodig. Deze footprintstudie heeft niet de ambitie volledig te zijn. Er werd gekozen om dieper in te gaan op 6 thema’s, namelijk - Voetgangers - Fietsers - Bromfietsers - Jonge autobestuurders - Rijden onder invloed van alcohol - Snelheid. De thema’s werden gekozen vanwege hun actueel belang of vanwege (vermoedelijk) grote verschillen tussen België en Nederland. Per thema wordt gekeken naar de omvang van het probleem, de verkeersveiligheidsindicatoren, de beleidsacties en de samenhang hiertussen. English abstract: A road safety footprint of a country can be described as a representation of the road safety status of a country. It is: • a multiple score of standardized key indicators, • that can be compared with meaningful references, • expressed as a snapshot in time, and as a past picture over time. It includes: • A full picture of all impacts of road crashes, • And their most relevant underlying elements and processes for which causal relationships are understood.
Samenvatting