In de Noordvleugel van de Randstad is de bereikbaarheid de afgelopen periode verslechterd. Dit vormde samen met de verminderde luchtkwaliteit in de regio, de aanleiding voor het Platform Bereikbaarheid Noordvleugel om in oktober 2006 met het Ministerie van Verkeer en Waterstaat afspraken te maken over het versneld invoeren van betaald rijden in de regio. Het Platform Bereikbaarheid Noordvleugel streeft ernaar om in 2009/2010 met een regionaal werkend systeem voor betaald rijden van start te gaan. Daartoe wordt op dit moment een haalbaarheidsstudie verricht naar het project Anders Betalen voor Mobiliteit (ABvM) in de Noordvleugel. Onderdeel hiervan is de maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA), die Decisio heeft uitgevoerd in opdracht van het Platform Bereikbaarheid Noordvleugel. Onderhavig rapport toont de resultaten van deze MKBA voor drie beprijzingsvarianten, waarvan de verkeerseffecten in een verkeersstudie door Grontmij (2007a) zijn doorgerekend. Wat is een MKBA? Een MKBA is een economische projectbeoordeling. De informatie die deze beoordeling oplevert, moet bijdragen aan de nut- en noodzaakdiscussie en een keuze tussen de projectvarianten. In een MKBA worden ongelijksoortige effecten afgewogen, waarbij het gaat om het afwegen van belangen van verschillende partijen. De financiële opbrengsten van een project zijn in veel gevallen ontoereikend om de investeringskosten terug te verdienen, maar gunstige gevolgen voor bijvoorbeeld bepaalde reizigers, verkeersveiligheid of het milieu kunnen de investeringen vanuit maatschappelijk perspectief toch rechtvaardigen. Het resultaat van een MKBA moet leiden tot: 1. Integrale afweging van verschillende effecten. Alle relevante voor- en nadelen van een investeringsproject worden achterhaald en zo goed mogelijk gekwantificeerd. Aan zo veel mogelijk effecten wordt een (geld)waardering gehangen hetgeen een integrale afweging mogelijk maakt. Effecten die niet in geld uit te drukken zijn, worden apart vermeld. Deze effecten blijven buiten het financiële rendementscijfer maar worden wel zoveel mogelijk gewaardeerd en beschreven. 2. Aandacht voor de verdeling van kosten en baten. Het is van belang of de effecten voor de regio of vooral landelijk zijn. Naast de landelijke MKBA, wordt in deze studie eveneens gekeken naar de verdeling van de effecten binnen de regio. 3. Vergelijken van projectalternatieven. De kosten-batenanalyse is bij uitstek geschikt om verschillende projectalternatieven systematisch naast elkaar te zetten en informatie te verschaffen ten behoeve van de afweging tussen verschillende alternatieven. De opdracht voor Decisio was het uitvoeren van een MKBA volgens de OEI-methodiek, die tevens zoveel mogelijk aansluit bij de KBA die door het Centraal Planbureau2 is uitgevoerd voor de landelijke invoering van ABvM. Voorts gaat het om een MKBA waarin alleen de effecten voor het jaar 2010 zijn bepaald, omdat het project alleen in dit jaar plaats vindt. In een aanvullende analyse zijn de effecten gespecificeerd naar diverse groepen huishoudens en bedrijven. In hoofdstuk 2 wordt allereerst ingegaan op de drie beprijzingsvarianten en op de uitgangspunten bij het uitvoeren van deze MKBA. In hoofdstuk 3 beschrijven wij de resultaten van de kwantitatieve analyse van de (directe en externe) effecten. In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op de regionale toedeling van de directe effecten. In hoofdstuk 5 besluiten wij met enkele gevoeligheidsanalyses en de conclusies. (Author/publisher)
Samenvatting