Accident involvement of young drivers. Part I: International literature search about causal and/or contributing factors. Young drivers have higher risks to be involved in car crashes compared with the rest of the population. Because of their lack of experience and the fact that young drivers generally have a different driving style, it can be expected that they are involved in different types of accidents than older drivers. Based on international literature, different accident types that are characteristic for young drivers are examined. That way, we can discover which factors contribute to the elevated crash risk of young driver. One such contributing factor, presented in the literature, is alcohol consumption: young drivers have higher accident risks when intoxicated. There is also an influence of the time of driving: nights and weekends tend to be more dangerous for young drivers. The combinations of those two moments –often referred to as weekend nights- is also a high risk moment for young drivers. Several explanations for this accident risk are available. Due to the lack of studies that include environmental factors in their research, however, it is not clair yet which environmental factors influence the accident involvement of young drivers. A social factor of importance for the accident involvement of young drivers is the presence of passengers in the car. Young drivers tend to have a higher accident risk when passengers are present, while older drivers have a lower accident risk when passengers are present. Moreover, this seems to be a step wise effect: the more passengers present, the higher the risk for young drivers. This is only true though, when the passengers are peers, and especially when those passengers are male. Several explanations for this effect are available. The most conclusive explanation is that there are specific social interactions between driver and passenger(s). Young drivers tend to engage in risk taking hoping to be perceived as ‘cool’ when peers are present, while older drivers tend to drive safer in presence of passengers. A last category of factors are specific accident types. Young drivers are more involved in single car accidents than older drivers. Young drivers also have a much higher involvement in severe accidents than older drivers. This seems especially the case for young male drivers. The factors, found in this international literature search, serve as a starting point to examine the situation in Flanders. In the second part of this report (Dreesen, Bos, & Willems, in press) research is done to discover in which types of accident young drivers are involved. Also, the situation in Flanders is compared with the findings of this report. Some recommendations for future research are formulated as well. (Author/publisher) Nederlandse samenvatting: Jongeren vertonen hogere risico’s op een verkeersongeval dan de rest van de bevolking. Men kan verwachten dat door hun gebrek aan rijervaring en door het feit dat jongeren er globaal genomen een andere rijstijl op na houden, ze hierdoor ook in andere types van ongevallen terechtkomen dan oudere bestuurders. In dit rapport worden aan de hand van een literatuurstudie verschillende types ongevallen bestudeerd, die typisch zijn voor jonge onervaren bestuurders. Op die manier kunnen we te weten komen welke factoren bijdragen aan hun verhoogd ongevalrisico. Een eerste contribuerende factor die in de literatuur wordt beschreven is het alcoholgebruik van de bestuurder. Zo blijken jongeren een hoger risico te lopen na het drinken van alcohol. Er blijkt eveneens een invloed te zijn van het tijdstip waarop een jongere rijdt. Zo zijn vooral nachten en weekends gevaarlijk voor de jonge bestuurder. Ook de combinatie van deze twee tijdstippen –de in de media vaak aangehaalde weekendnacht-, is een bijzonder gevaarlijk moment voor een jonge automobilist om zich op de weg te begeven. Om dit verhoogd ongevalrisico te verklaren worden verklaringen uit de literatuur aangehaald. Ook omgevingsfactoren werden onderzocht. Hier blijkt echter nog maar weinig onderzoek naar gebeurd te zijn, wat het moeilijk maakt conclusies te trekken over de invloed van de omgeving op de ongevalbetrokkenheid van jongeren. Een sociale factor die een belangrijke rol speelt in de ongevalbetrokkenheid van jongeren is de aanwezigheid van passagiers in het voertuig. Zo blijken jongeren een hoger risico te lopen indien passagiers aanwezig zijn, terwijl dit voor oudere bestuurders net veiliger is. Dit effect werkt bovendien trapsgewijs: hoe meer passagiers er aanwezig zijn, hoe onveiliger het wordt voor jongeren. Dit blijkt evenwel enkel te gelden indien de passagiers leeftijdsgenoten zijn, en in het bijzonder wanneer dit mannelijke tieners zijn. Vanuit de literatuur zijn er verschillende verklaringen voor dit effect aangebracht. De meest sluitende verklaring ligt in de specifieke sociale interacties tussen bestuurder en passagier(s). Jongeren zullen sneller overgaan tot risicogedrag om ‘stoer’ over te komen bij leeftijdsgenoten in de wagen, terwijl ouderen eerder geneigd zijn veiliger te rijden in aanwezigheid van passagiers. Wat betreft specifieke ongevaltypes, blijken jonge bestuurders vaak betrokken te zijn bij eenzijdige ongevallen. Ook zijn jongeren vaker betrokken in ongevallen met zwaargewonden en doden. Dit is vooral voor jonge mannen het geval. Aansluitend bij het literatuuroverzicht worden tevens enkele aanbevelingen gedaan voor verder onderzoek. Bovendien dienen de factoren, gevonden in deze literatuurstudie, als uitgangspunt om de situatie in Vlaanderen te bestuderen. In het tweede deel van dit rapport (Dreesen, Bos, & Willems, 2006) wordt nagegaan in welke types ongevallen Vlaamse jongeren betrokken zijn, en wordt de situatie in Vlaanderen teruggekoppeld aan de internationale literatuur. (Author/publisher)
Samenvatting