In oktober 2008 zijn in Nederland de Lichte Educatieve Maatregel Alcohol en Verkeer (LEMA) en de Educatieve Maatregel Gedrag en verkeer (EMG) ingevoerd. De belangrijkste doelstelling van deze verkeersgedragsmaatregelen is voorkomen dat deelnemers in de toekomst onder invloed van alcohol deelnemen aan het verkeer of weer risicovol rijgedrag vertonen. Op die manier wordt beoogd een bijdrage te leveren aan de reductie van het aantal verkeersslachtoffers. Om duidelijk te krijgen of en in hoeverre deze doelstelling wordt gehaald heeft Rijkswaterstaat Water, Verkeer en Leefomgeving, namens het ministerie van Infrastructuur en Milieu, aan het WODC gevraagd om de strafrechtelijke recidive van de deelnemers te monitoren. Het onderhavige rapport betreft een tussentijdse rapportage waarin voor het eerst wordt gerapporteerd over de strafrechtelijke recidive na een LEMA of een EMG. Het eindrapport — waarin ook de recidive van deelnemers aan het Alcoholslotprogramma is opgenomen — wordt in 2022 verwacht. De huidige rapportage heeft betrekking op alle personen die in 2009 bij het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen werden aangemeld voor een LEMA of een EMG. Zij worden na het afronden van de cursus gedurende twee jaar gevolgd om na te gaan of zij recidiveerden. Dit kan zijn wegens enig delict, een verkeersdelict, of een specifiek verkeersdelict, zoals het rijden onder invloed. De recidive van de deelnemers wordt afgezet tegen de recidive in een tweetal historische vergelijkingsgroepen. De gegevens voor het onderzoek zijn afkomstig uit de Onderzoeks- en Beleidsdata-base Justitiële Documentatie. Dit systeem biedt zicht op het relatief zware segment van de door politie en justitie geregistreerde (verkeers)criminaliteit. De volgende drie onderzoeksvragen staan centraal: 1 Wat zijn achtergrondkenmerken van LEMA- en EMG-deelnemers uit 2009? 2 Wat is het recidivebeeld van LEMA- en EMG-deelnemers uit 2009? 3 Hoe verhoudt het recidivebeeld van LEMA- en EMG-deelnemers zich tot het recidivebeeld in de vergelijkingsgroepen? De resultaten van het onderzoek kunnen als volgt worden samengevat: *Beginnende bestuurders die een LEMA-cursus hebben gevolgd zijn overwegend jongvolwassen mannen, geboren in Nederland. Vier op de tien LEMA-deelnemers kwamen al eerder vanwege een verkeersdelict met Justitie in aanraking. * Iets minder dan een kwart van de LEMA-deelnemers die in 2009 werden vervolgd voor een alcoholverkeersdelict heeft binnen 2 jaar een nieuw justitiecontact vanwege een verkeersdelict. * Het percentage LEMA-deelnemers dat binnen twee jaar recidiveert, ligt lager dan het percentage recidivisten in de vergelijkingsgroep. * EMG-deelnemers zijn vrijwel allemaal mannen. 87% is geboren in Nederland. Bijna twee derde kwam al eerder met Justitie in aanraking wegens een verkeersdelict. * Ook voor vervolgde EMG-deelnemers uit 2009 geldt dat bijna een kwart van hen binnen 2 jaar opnieuw met Justitie in aanraking komt wegens een verkeersdelict. * et verschil in recidive tussen de EMG-deelnemers en personen in de vergelijkingsgroep, is niet eenduidig. Het recidivebeeld van de LEMA-deelnemers is relatief gunstig ten opzichte van het recidivebeeld in de vergelijkingsgroep. Dit geldt zowel voor de verkeersrecidive als voor de algemene recidive. Voor de EMG zijn vooralsnog geen duidelijke verschillen te zien tussen de recidive in de deelnemers- en in de vergelijkingsgroep. De onderzoeksresultaten leveren slechts een eerste indicatie op van de mogelijke effecten van de verkeersgedragsmaatregelen. Door de opzet van deze studie kan niet worden uitgesloten dat factoren — anders dan de interventie zelf — van invloed zijn geweest op de hoogte van de recidive. In het vervolg van het onderzoek zal een inventarisatie worden gemaakt van mogelijke alternatieve verklaringen voor de strafrechtelijke recidive onder de deelnemers aan deze verkeersmaatregelen. (Author/publisher)
Samenvatting