De speed pedelec is een elektrische fiets die is begrensd op 45km/h. Vanwege deze snelheid maken veel mensen zich zorgen over de verkeersveiligheid. De hoge snelheid zorgt er echter ook voor dat deze fiets op langere afstanden kan concurreren met de auto en het openbaar vervoer. Het voertuig is daarmee een milieuvriendelijke manier van verplaatsen die bovendien de bereikbaarheid kan vergroten. Wat wetgeving betreft valt de speed pedelec tussen wal en schip. Het is eigenlijk geen fiets, maar wat is het dan wel? Een snorfiets, bromfiets of misschien geen van beide? De keuze die hierin wordt gemaakt zal grote gevolgen hebben voor de gebruiker en de ontwikkeling van de markt. Zorgvuldigheid is daarom geboden. Om een bijdrage te leveren aan dit vraagstuk is dit onderzoek uitgevoerd. Zoals het er nu voor staat wordt de speed pedelec vanaf 1 januari 2017 juridisch beschouwd als bromfiets. Dat betekend dat gebruikers binnen de bebouwde kom op de rijbaan moeten rijden en dat zij een helm moeten gaan dragen. Het profiel van de gebruikers is in dit onderzoek in kaart gebracht. Hiervoor is een vragenlijst afgenomen onder 115 gebruikers en hebben 28 gebruikers ritten geregistreerd met gps. De doelgroep bestaat uit voornamelijk mannen tussen de 30 en 60 jaar en het voertuig wordt vooralsnog bijna alleen gebruikt voor woon-werkverkeer. De afstanden die mensen afleggen om op hun werk te komen variëren van zo’n 10 kilometer tot afstanden van zelfs 40 kilometer of meer. Een belangrijke bevinding is dat 65% van de gebruikers de speed pedelec gebruikt als vervanging voor de auto. Uit de onderzoeksresultaten is geconcludeerd dat het onverstandig is om de speed pedelec op de rijbaan te laten rijden. De gemiddelde snelheid die de speed pedelec gebruikers rijden is slechts 35 km/h. Voor een groot deel van de gebruikers is het snelheidsverschil met het autoverkeer veel te groot. Ook moet het risico voor de verkeersveiligheid op de fietspaden niet worden overschat. De doelgroep geeft geen aanleiding om risicovol gedrag te verwachten. Zij voelen zich niet primair aangetrokken tot de snelheid van het vervoersmiddel. Het is voor veel mensen een middel om binnen het uur met de fiets op het werk te kunnen zijn. Ook wordt er voornamelijk buiten de bebouwde kom, en op doorgaande fietsroutes binnen de bebouwde kom gereden. Dit zijn geen plekken waar het verkeersveiligheidsrisico groot is. De meeste gebruikers voelen er dan ook niets voor om op de rijbaan te rijden. De verwachting is dat velen van hen hier dan ook niet aan zullen gehoorzamen. De voorgestelde maatregelen kunnen zelfs onbedoelde negatieve consequenties hebben. Het kan er voor zorgen dat het vervoersmiddel minder wordt gebruikt en het kan gebruikers motiveren om reguliere elektrische fietsen op te voeren. De voorgestelde wetgeving is in strijd met de behoeftes van gebruikers en de beleidswensen om onder andere de leefomgeving en bereikbaarheid te vergroten. Het belangrijkste advies is dan ook om speed pedelecs binnen de bebouwde kom op het fietspad toe te blijven staan en de brommerhelmplicht aan te passen naar een fietshelmplicht. Dit advies sluit aan bij het waargenomen gedrag en de kenmerken van de huidige groep speed pedelec-gebruikers. Het is wenselijk om de omvang, de ontwikkeling en het gedrag van deze groep nauwgezet te monitoren. Het vervoermiddel is er pas net en het gebruik is nog beperkt maar zou de komende jaren — mits gefaciliteerd — een enorme groei kunnen doormaken. De huidige groep ‘early adopters’ bepaalt daarbij in belangrijke mate de maatstaf. Daarom is nu het uitgelezen moment om te sturen op bewustwording over hoe men zich dient te gedragen richting medeweggebruikers (voor zover dit niet al op de juiste wijze gebeurt) om veilig medegebruik van de Nederlandse infrastructuur te stimuleren. En daarmee de verschillende gebruikers van het fietspad veilig aan elkaar te laten wennen. De speed pedelec zit immers nog in de gewenningsfase. (Author/publisher)
Samenvatting