Dit rapport vormt de weergave van het onderzoek naar Safety culture in de transport sector dat in 2000 – 2001 is uitgevoerd door TNO Arbeid, TU Delft, SWOV en TNO Inro. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Adviesdienst Verkeer en Vervoer, in samenwerking met de branche-organisatie TLN en BGZ Wegvervoer. Het onderzoek heeft plaatsgevonden onder enerzijds vijf transportbedrijven die in Nederland actief zijn als vervoerder (distributie en groupage) en anderzijds uit deskundigen uit de transportbranche. In het rapport komt achtereenvolgens aan bod: • de opzet van het onderzoek; • de resultaten van het onderzoek gebaseerd op documentenanalyse, observaties, interviews en vragenlijsten; • de conclusies van het onderzoek, waarin antwoord wordt gegeven op de onderzoeksvragen; • aanbevelingen voor de transportbedrijven en de transportbranche. De ‘Opzet van het onderzoek’ laat zien hoe antwoord is gezocht op de gestelde onderzoeksvragen: 1. Welke relatie is er tussen de veiligheidscultuur van transportondernemingen en het gedrag van chauffeurs op de weg? 2. Hoe is deze relatie beïnvloedbaar en welke maatregelen passen bij de veiligheids-cultuur? 3. Welke maatregelen zijn de geselecteerde bedrijven bereid te nemen en welke niet? 4. Hoe willen de geselecteerde bedrijven hun inspanningen zichtbaar maken aan, en welke incentives verwachten ze van, externe actoren? Er is in eerste instantie gekozen voor het verbijzonderen van de eerste twee onderzoeksvragen. Immers, de veiligheidscultuur van de transportbedrijven moet eerst worden aangetoond, alvorens de invloed kan worden vastgesteld. Daarom is het een aparte vraag geworden of deze aantoonbaar is. Vervolgens is gekeken naar de invloed die de organisatie heeft op het verkeersgedrag van de chauffeurs. Tenslotte is er een maat gekozen om de bedrijven onderling te kunnen vergelijken op hun score ten aanzien van verkeersveiligheid: verwijtbare schades per trekkende eenheid. De informatie is verzameld door de volgende activiteiten: het houden van een branche-workshop met deskundigen; het verzamelen van kwalitatieve data bij de bedrijven door middel van interviews, observaties en documentenanalyse; het verzamelen van kwantitatieve data middels een vragenlijst onderzoek onder chauffeurs; het houden van interviews bij de externe actoren om te vernemen hoe zij tegen mogelijke verbeteringen aankijken. De ‘Resultaten’ laten zien hoe de deskundigen tegen organisatiekenmerken van goed en minder goed presterende transportbedrijven aankijken als het gaat om ongevallen en ziekteverzuim-scores. (Author/publisher)
Samenvatting