Schatting van verkeersveiligheidseffecten van intelligente voertuigsystemen

Een literatuurstudie
Auteur(s)
Christoph, M.W.T.
Jaar

Er komen steeds meer mogelijkheden in het voertuig om de bestuurder te helpen comfortabel, veilig en zuinig te rijden. De vraag is of deze systemen inderdaad leiden tot een betere veiligheid en vermindering van de emissies en of de systemen leiden tot minder of juist meer files. In dit rapport wordt specifiek gekeken naar de mogelijke verkeersveiligheidseffecten van intelligente voertuigsystemen (IVS) in Nederland.

De volgende intelligente voertuigsystemen zijn in dit rapport opgenomen:

  • Elektronische stabiliteitscontrole (ESC) is een stabiliteitscontrolesysteem dat in veel gevallen een slipbeweging kan voorkomen. Vooral enkelvoudige ongevallen kunnen door ESC worden voorkomen.
  • Intelligente snelheidsassistentie (ISA) is een verzamelnaam voor voertuigsystemen die voortdurend de gereden snelheid vergelijken met de geldende snelheidslimiet op de weg. Er zijn verschillende varianten van ISA bekend: van adviserend tot actief ingrijpend in de rijsnelheid, verplicht ingeschakeld of door de bestuurder in-/uitschakelbaar, en wel of niet rekening houdend met de feitelijke weg- en verkeerssituatie (vaste of dynamische snelheidslimiet).
  • Lane Depature Warning System (LDWS) is een systeem dat bestuurders automatisch een signaal geeft wanneer het voertuig onbedoeld de rijstrook verlaat of dreigt te verlaten.
  • Advanced Cruise Control (ACC) is een doorontwikkeling van de conventionele cruisecontrol (CC). Waar bij normale CC de bestuurder enkel de gewenste snelheid instelt, past ACC ook nog eens de snelheid aan, aan het voorliggende voertuig.
  • Navigatiesystemen helpen de gebruiker bij het plannen en volgen van zijn/haar route naar een bepaalde bestemming.
  • Emergency Call (eCall) is de naam van een Europees project dat tot doel heeft om snel hulp te kunnen verlenen aan betrokkenen bij een ongeval met voertuigen. Wanneer een voertuig betrokken is bij een ongeval, legt het (autonoom) contact met de hulpdiensten. Hierbij kan onder andere de exacte locatie van het voertuig doorgegeven worden.
  • Alcoholslotprogramma (ASP) bestaat, behalve uit de inbouw van een alcoholslot, ook uit controle, begeleiding en evaluatie van het gebruik ervan. Een alcoholslot is een alcoholtester die gekoppeld is aan het startmechanisme van de auto.
  • Motorvoertuigverlichting overdag (MVO) houdt in dat motorvoertuigen overdag licht voeren. Dit kan dimlicht zijn, maar ook verlichting door speciale units.
  • Gordelverklikkers (Seat Belt Reminders of SBR) waarschuwen op een meer of minder indringende manier als inzittenden de autogordel niet om hebben terwijl de auto in gebruik is.

De effectschattingen van bovengenoemde systemen zijn in deze studie gebaseerd op de onderzoeksliteratuur, expertinterviews, ongevallenanalyses en prognoses voor de penetratie van de systemen in het Nederlandse voertuigenpark. Waar mogelijk zijn de geschatte verkeersveiligheidseffecten gekwantificeerd.

Alle intelligente voertuigsystemen opgenomen in deze effectschatting lijken in meer of mindere mate een positief effect op de verkeersveiligheid te hebben.

Van elk intelligent voertuigsysteem is de potentie voor de verkeersveiligheid afzonderlijk bekeken. Er is nog weinig bekend over mogelijk overlappende effecten of interacties tussen de verschillende intelligente voertuigsystemen. Wat is bijvoorbeeld het gecombineerde effect van het rijden in een voertuig uitgerust met zowel een ingrijpende ISA-variant als ACC? Beide systemen kunnen direct ingrijpen op de gereden snelheid en kunnen elkaars afzonderlijke effecten beïnvloeden. In dat geval is er een interactie-effect tussen beide systemen.
Ook kunnen de effecten van de verschillende systemen elkaar overlappen. Dit is het geval wanneer ze effect hebben op dezelfde groep potentiële slachtoffers, waardoor de besparing door de combinatie van systemen lager is dan de som van de afzonderlijke besparingen. Door overlap of interactie-effecten is het werkelijke aantal bespaarde doden in 2020 en 2030 door gecombineerde intelligente voertuigsystemen dan ook geen simpele optelsom van de afzonderlijk geschatte besparingen.

Om zicht te krijgen op mogelijke overlap in effecten en de interactie-effecten is het van belang om de afzonderlijke effecten zo helder mogelijk in kaart te brengen. Door bijvoorbeeld meer kennis over het mechanisme achter het effect van ISA en ACC op snelheidsgedrag, kan er gerichter onderzoek gedaan worden naar de mogelijke interacties en overlappende effecten. Hier kan dan in effectschattingen rekening mee gehouden worden.

Estimate of the safety effects of intelligent vehicle systems; A literature study

An increasing number of vehicle systems are becoming available to assist the driver in comfortable, safe and economical driving. The question presents itself if these systems do indeed result in increased safety and decreased emissions and if the systems lead to less or indeed to more congestion. This report specifically looks at the road safety effects of intelligent vehicle systems (IVS) in the Netherlands.

The intelligent vehicle systems which are discussed in this report are:

  • Electronic stability control (ESC) is a stability control system which in many cases can prevent a skid. Especially single vehicle crashes can be prevented by ESC.
  • Intelligent speed assistance (ISA) is a collective term for vehicle systems which continuously compare the speed driven with the actual speed limit for that road. There are different ISA variants: ranging from advising to actively interfering in the speed driven, automatic switch on or driver-controlled switch on, and either taking account or not of the actual road and traffic conditions (fixed or dynamic speed limit).
  • Lane Departure Warning System (LDWS) is a system that automatically gives drivers a signal when the vehicle leaves or threatens to leave the driving lane.
  • Advanced Cruise Control (ACC) is a further developed conventional cruise control (CC). Whereas the conventional CC needs the driver to set the desirable speed, ACC also adjusts the speed to that of the vehicle in front.
  • Navigation systems help the user with planning and following his/her route to a certain destination.
  • Emergency Call (eCall) is the name of a European project that is aimed at fast assistance for those involved in a vehicle crash. When a vehicle is involved in a crash, it (autonomously) contacts the emergency services. In doing so, the precise location of the vehicle can be communicated. - Alcolock programme (ASP) involves checking, accompanying, and assessing the use of the alcolock in addition to installing the device in a vehicle. An alcolock is a breath analyzer which is connected to the vehicle's starter system.
  • Daytime running lights (DRL) means that motor vehicles carry light during daytime. This can be done with dipped headlights, but lighting by using special units is also possible.
  • Seat belt reminders (SBR) give a more or less penetrating warning when the vehicle occupants do not wear their safety belt while the vehicle is in use.

This study has taken literature, expert interviews, crash analyses, and prognoses about the penetration of the systems into the Dutch vehicle fleet as a basis for the effect estimates concerning the above systems. Wherever possible the estimated safety effects have been quantified.

All intelligent vehicle systems that are included in this effect estimate seem to have a positive road safety effect, to a larger or smaller extent.

The road safety potential of each of the vehicle systems has been investigated individually. As yet, little is known about possible effects of overlap or interaction between the various intelligent vehicle systems. For example, what is the combined effect of driving in a vehicle equipped with both an interfering ISA variant and ACC? Both systems can directly interfere with the speed driven and can influence each other's individual effect. In that case there is an interaction effect between the two systems. There can also be an overlap between the effects of the various systems. This is the case when they have an effect on the same group of potential casualties; the number of casualties saved by a combination of systems will be smaller than the sum total of the savings of the individual systems. Therefore, due to overlap or interaction effects the real number of fatalities saved in 2020 and 2030 as a result is not a simple addition of the separate system effects.

To gain insight in the possible overlap and interaction effects it is important to make the individual effects as clear as possible. For example, more knowledge about the mechanism behind the influence of ISA and ACC on the speed driven will facilitate more specific research into the possible interaction and overlap effects. These can then be taken into account in effect estimates.

Rapportnummer
R-2010-8
Pagina's
52 + 2
Gepubliceerd door
SWOV, Leidschendam

SWOV-publicatie

Dit is een publicatie van SWOV, of waar SWOV een bijdrage aan heeft geleverd.