Het Nederlandse beleid staat voor een aantal strategische uitdagingen die van grote betekenis zijn voor de economische perspectieven op lange termijn. Over de omvang van de toekomstige knelpunten en de economische achtergrond waartegen die zich zullen afspelen bestaat grote onzekerheid. Om de onzekerheden in kaart te brengen biedt deze studie vier scenario’s voor de Nederlandse economie tot 2040 met een kwantitatieve analyse op nationaal niveau en voor afzonderlijke sectoren. De scenario’s bouwen voort op de in 2003 uitgebrachte studie Four Futures of Europe, waarin in vier scenario’s mogelijke toekomstbeelden voor Europa zijn beschreven. Er bestaan grote verschillen tussen de scenario’s voor Nederland. Zo is het BBP per hoofd van de bevolking in 2040 tussen 30% en 120% hoger dan het huidige niveau. De scenario’s met hoge groei kennen wel een hogere mate van inkomensongelijkheid en een lagere milieukwaliteit. De vergrijzing heeft een drukkend effect op de groei van arbeidsaanbod en werkgelegenheid en op de verhouding tussen actieven en niet-actieven in alle scenario’s. Daartegenover kan een stijging in de participatie, met name van vrouwen en ouderen, tegenwicht bieden. De verdeling van de werkgelegenheid over bedrijfstakken zal sterk blijven verschuiven, met name van de landbouw en de industrie naar de diensten en de zorg. Deze verschuiving is de voortzetting van een proces dat al decennia aan de gang is. Bij Vier vergezichten op Nederland horen nog enkele documenten die dienen als achtergrond. Dit zijn # Arbeidsaanbod in de lange-termijnscenario's voor Nederland: http://www.cpb.nl/nl/pub/document/71/doc71.pdf (255 Kbytes) # Vier toekomstscenario's voor overheid en zorg http://www.cpb.nl/nl/pub/document/72/doc72.pdf (132 Kbytes) # Arbeidsproductiviteit op lange termijn in historisch en internationaal perspectief http://www.cpb.nl/nl/pub/memorandum/107/memo107.pdf (93 Kbytes) # Werkgelegenheid en toegevoegde waarde per bedrijfstak, 2001-2020 en 2021-2040 http://www.cpb.nl/nl/pub/bijzonder/55/VvoN_tabs.pdf (53 Kbytes) (Author/publisher) English abstract: Dutch policymakers are confronted by several strategic challenges that carry great significance for the long run economic perspectives. There is great uncertainty about the scale of future bottlenecks and about the economic conditions under which they will occur. This study offers four scenarios with plausible developments for the Dutch economy at the macro and the sectoral level until 2040. The study builds on Four Futures of Europe, published by CPB in 2003, in which four scenarios with plausible future developments for Europe are described. The scenarios for the Dutch economy contain a wide range of results for many variables. For instance, the cumulated growth of GDP per capita until 2040 varies from 30% to 120%. The scenarios with high growth are also characterised by more inequality and lower environmental quality. Ageing has a negative effect on labour supply and employment growth and on the ratio of the active to the non-active population in all scenarios. An increase in participation, especially of women and older workers, may counterbalance these effects. Sectoral employment shares will shift strongly, particularly from agriculture and manufacturing to services and health care. This shift is a continuation of a process that has already been going on for decades. (Author/publisher)
Samenvatting