Hoe vaak zijn fietsers en voetgangers afgeleid in het verkeer?

Fietsers

Recente Nederlandse vragenlijst- en observatiestudies laten zien dat veel fietsers bezig zijn met activiteiten die hen kunnen afleiden. In een vragenlijststudie rapporteerde ruim de helft (56%) van de fietsers tussen 12 en 80 jaar hun telefoon weleens te gebruiken tijdens het fietsen [4] (zie ook Tabel 3). Voor alle handelingen met de mobiele telefoon uit deze studie geldt dat jongeren (12-17 jaar) de telefoon op de fiets vaker gebruiken dan volwassenen. Zowel volwassen als jonge fietsers gaven aan de telefoon het meest te gebruiken om berichten te lezen (respectievelijk 38% en 55,5%) of te sturen (respectievelijk 33% en 54%), om de navigatie in te stellen (respectievelijk 33% en 36%) of om foto’s of video’s te maken (respectievelijk 33% en 43%). Ook blijkt het luisteren naar muziek heel populair te zijn onder fietsers, met name jongeren. Ruim 70% van 16-18 jarige fietsers rapporteerde weleens naar muziek te luisteren tijdens het fietsen [49]. Recente observatiestudies vonden dat 17-28% van de fietsers apparatuur gebruikt tijdens het fietsen: het grootste deel (15-22%) luisterde naar muziek, 2-4% bediende een scherm en 0-3% was aan het bellen [50] [51] [52] [53]. Telefoongebruik onder fietsers lijkt toe te nemen, met name het aandeel fietsers dat naar muziek luistert. In 2015 was 19% van de geobserveerde fietsers bezig met hun telefoon en in april 2019 was dat 28% [53] [54].

Voetgangers

In vergelijking met fietsers en automobilisten, blijken voetgangers het meest gebruik te maken van hun telefoon tijdens deelname aan het verkeer (zie Tabel 3 hieronder): 84% van de voetgangers tussen 12 en 80 jaar gaf aan wel eens hun telefoon te gebruiken terwijl ze aan het lopen waren. Net als voor fietsers, geldt voor voetgangers dat jongeren de telefoon vaker gebruiken dan volwassenen. Zowel volwassen als jonge voetgangers (12-17 jaar) gebruiken hun telefoon met name om berichten te lezen (respectievelijk 69% en 75%) en te sturen (respectievelijk 64 en75%), foto’s of filmpjes te maken (respectievelijk 64% en 75%) en handheld te bellen (66% en 70%) [4]. Uit een observatiestudie in zes Europese steden, waaronder Amsterdam, bleek dat 8% van de passerende voetgangers tekstberichten aan het sturen was, bijna 3% aan het bellen was en 5% oordopjes in had [55]. In totaal was dus 16% van de voetgangers bezig met hun smartphone. Overigens waren in Amsterdam de minste voetgangers bezig met hun smartphone, namelijk 8,2%, tegenover de meeste in Stockholm (23,5%).

Tabel: 3. Percentage fietsers en voetgangers dat aangeeft bezig te zijn geweest met verschillende afleidende activiteiten tijdens deelname aan het verkeer [4].