Hoe verhoudt Duurzaam Veilig zich tot een risicogestuurde aanpak?

Antwoord

Een risicogestuurde aanpak is een vorm van een proactief verkeersveiligheidsbeleid die de laatste jaren bij steeds meer overheden in de belangstelling is komen te staan (zie bijvoorbeeld [64] [65] [66] [67]). Ook is deze aanpak onderdeel van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid [54]. Een proactief beleid houdt in dat het verkeerssysteem veiliger wordt gemaakt, nog voordat er ongevallen gebeurd zijn. Met haar streven om ongevallen en ernstig letsel te vermijden, is Duurzaam Veilig een typisch voorbeeld van een proactief beleid (zie ook de vraag Wat houdt Duurzaam Veilig Wegverkeer in?) dat ook de basis kan bieden voor een risicogestuurd beleid. Een risicogestuurde aanpak maakt gebruik van kenmerken van het verkeerssysteem – bijvoorbeeld de weginrichting of gevaarlijke gedragingen - die een sterk oorzakelijk verband hebben met het ontstaan of de ernst van verkeersongevallen (zie bijvoorbeeld [45] [68] [69])

In het kader van Duurzaam Veilig heeft Nederland al vele jaren een proactief verkeersveiligheidsbeleid. In de afgelopen jaren heeft er echter wel een accentverschuiving plaatsgevonden. Tot voor kort kreeg het proactief beleid vooral gestalte door maatregelen toe te passen op die typen locaties en voor die groepen weggebruikers, waarvan bekend is dat er zich verkeersveiligheidsproblemen kunnen voordoen. Meestal liet dit beleid zich nog niet leiden door indicatoren van kenmerken van specifieke locaties of gebieden, de zogeheten veiligheidsindicatoren of Safety Performance Indicators (SPI's; zie bijvoorbeeld [70] voor een overzicht). Veiligheidsindicatoren of SPI’s zijn er op verschillende terreinen:

  • veilige infrastructuur;
  • veilige voertuigen;
  • veilige snelheid;
  • veilige verkeersdeelnemers;
  • hoogwaardige traumazorg.

SPI’s kunnen gebruikt worden om na te gaan in hoeverre het generieke proactieve beleid op specifieke locaties al is doorgevoerd (bijvoorbeeld veilige infrastructuur) en de gewenste resultaten heeft (bijvoorbeeld veilige snelheden, (vrijwel) niemand rijdt nog onder invloed van alcohol). Een risicogestuurd beleid gaat uit van de scores op een of meer van deze SPI’s en een aanpak om vervolgens tot betere scores en daarmee ook betere veiligheidsresultaten te komen. Een soortgelijke aanpak is in Zweden reeds een aantal jaren in gebruik (zie bijvoorbeeld  en [71]). Bovendien worden daar aan de SPI’s de actoren gekoppeld die invloed kunnen hebben op de betreffende indicator, zoals wegbeheerders, verzekeraars, de taxibranche of handhavers. Dit is een mooi voorbeeld hoe de uitwerking van het DV3-principe ‘verantwoordelijkheid’ gestalte kan krijgen (zie ook de vraag Wat houdt het organisatieprincipe ‘Verantwoordelijkheid’ in?) .

Onderdeel van factsheet

Duurzaam Veilig Wegverkeer

Duurzaam Veilig Wegverkeer houdt in dat de verkeersomgeving zó is ingericht, dat er geen ernstige ongevallen kunnen gebeuren.

Deze factsheet gebruiken?