Gemiddeld zijn er tussen 2010 en 2019 59 voetgangers en 194 fietsers per jaar overleden door een verkeersongeval (Bron: CBS datalink), zie ook de SWOV-factsheet Verkeersdoden in Nederland. Dit was respectievelijk gemiddeld 9% en 31% van het totale aantal verkeersdoden in die periode. Zoals te zien in Afbeelding 1, schommelt het aantal verkeersdoden onder fietsers al sinds 2000 rond dit aantal en is het aantal onder voetgangers in die periode nog wel gedaald.
Door de (internationale) definitie van een verkeersongeval (door CBS ingevoerd in 1926), zijn de cijfers over voetgangers en fietsers niet vergelijkbaar: een ongeval is alleen een verkeersongeval als er een rijdend voertuig bij betrokken is. Als iemand op de openbare weg van de fiets valt of tegen een obstakel botst, is dit een verkeersongval. Als een voetganger op dezelfde locatie valt, tegen een obstakel of tegen een andere voetganger botst[i], is dit geen verkeersongeval. Het geschatte aantal doden bij dit soort ‘enkelvoudige voetgangersongevallen’ is circa 75 per jaar [1].
In Afbeelding 1 zijn alleen de aantallen verkeersdoden volgens de officiële definitie meegenomen (en dus geen doden door enkelvoudige voetgangersongevallen).
Afbeelding 1. Aantal verkeersdoden onder fietsers en voetgangers in de periode 2000 tot en met 2019 (Bron: CBS datalink).
Afbeelding 2 toont de verdeling van het aantal ernstig verkeersgewonden in 2018[ii] en laat zien dat meer dan de helft van de ernstig verkeersgewonden slachtoffer was van een fietsongeval waarbij geen motorvoertuig als tegenpartij betrokken was. Het aandeel fietsers is 64% en het aandeel voetgangers is 5% in het totaal aantal ernstig verkeersgewonden. Echter, onder voetgangers is het aantal ernstig gewonden door enkelvoudige ongevallen ongeveer vijf keer zo hoog als het aantal ernstig gewonden door verkeersongevallen [1]. Meer informatie over slachtoffers onder voetgangers en fietsers staat in de SWOV-factsheet Voetgangers en de SWOV-factsheet Fietsers.
Afbeelding 2. Verdeling van het aantalernstig verkeersgewonden onder fietsers en voetgangers naar vervoerswijze in 2018 [2].
[i] Door een methodeverandering voor de berekeningen van ernstig verkeersgewonden in 2018 kan daarvoor niet dezelfde reeks worden gepresenteerd als voor verkeersdoden en beschrijven we alleen cijfers van 2018.
[ii] In deze factsheet bedoelen we met verkeersongevallen van voetgangers alleen de ongevallen waarbij een rijdend voertuig betrokken was, tenzij expliciet vermeld is dat we een andere definitie gebruiken.
