Wat is Intelligent Speed Adaptation (ISA) en wat zijn de effecten op verkeersveiligheid?

Antwoord

Intelligent Speed Adaptation (ISA) is een systeem dat de snelheid van het voertuig vergelijkt met de snelheidslimiet of de gewenste snelheid. Het informeert of waarschuwt de bestuurder of grijpt zelf in als de bestuurder te hard rijdt. Dit voorkomt te hoge snelheden, een van de belangrijkste ongevalsfactoren (zie ook de SWOV-factsheet Snelheid en snelheidsmanagement).

ISA is inmiddels een bewezen techniek die onder andere door de European Transport Safety Council (belangenorganisatie voor transportveiligheid) sterk wordt aanbevolen [20]. Een onderzoek in 23 Europese landen in 2004 [21] liet zien dat ISA aanspreekt: 59% steunde het systeem, in Nederland lag dat iets lager met 51%. Onder Nederlandse belangengroepen uit industrie, weggebruikers, overheden en dergelijke, bleek de informerende ISA van 18 voorgestelde veiligheidsmaatregelen het meest populair [22]. De Europese Commissie heeft in 2018 voorgesteld om een haptische (voelbare) variant van ISA verplicht te stellen [9]: “De bestuurder moet via het gaspedaal kunnen voelen dat de toepasselijke snelheidslimiet is bereikt of overschreden.” Het effect van ISA verschilt per variant: het effect is het grootst bij een ingrijpende variant bij dynamische limieten, dat wil zeggen limieten die afhankelijk worden gesteld van de actuele weers- en verkeersomstandigheden. ISA heeft bovendien een groter effect op de ernstigere ongevallen. De onderstaande afbeelding laat dit zien:

Afbeelding 2. Meest betrouwbaar geschatte afname in ongevallen per type ISA (adviserend en dwingend, facultatief of verplicht) en snelheidslimiet (vast, variabel of dynamisch) [23]

Vlassenroot [24] heeft in een enquête onder ruim 7000 Belgen en Nederlanders gevonden dat ongeveer de helft ADAS wenst en daarvan wil vrijwel iedereen een vorm van ISA. Informerende ISA is gewenst door 30%, de waarschuwende variant scoort 38%, 12% wil de ondersteunende en 15% de limiterende ISA. De ondersteunende variant scoort opvallend laag en Vlassenroot vermoedt dat het voor de respondenten onduidelijk is wat de variant behelst. De door de EU voorgestelde haptische variant - die Vlassenroot vermoedelijk ‘ondersteunend’ zou noemen - is niet dwingend, maar gaat net iets verder dan alleen ‘adviserend’. Het zal hier bovendien gaan om vaste snelheidslimieten en eventueel tijdsgebonden variabele limieten. Voor een succesvolle invoering hiervan is een betrouwbare digitale kaart met deze limieten nodig. De gps-plaatsbepaling moet bovendien onderscheid kunnen maken tussen de weg waarop men rijdt en nabijgelegen wegen, bijvoorbeeld een weg parallel aan de snelweg. 

Onderdeel van factsheet

Intelligente transport- en rijhulpsystemen (ITS en ADAS)

Intelligente transport- en rijhulpsystemen zijn toepassingen van informatie- en communicatietechnologieën in voertuigen en… Meer

Deze factsheet gebruiken?