Hoe nuttig zijn aanvullende trainingen na het behalen van het rijbewijs?

Antwoord

Voor jonge automobilisten

Overtuigend bewijs van het nut van aanvullende trainingen voor jonge automobilisten, ook wel voortgezette rijopleidingen genoemd, ontbreekt [26]. Wat zeker niet werkt, zijn training die gericht zijn op het in een korte tijd aanleren van vaardigheden, zoals het uit een slip halen van een auto. Verplichte slipcursussen in Noorwegen, Zweden en Finland bleken geen of juist een averechts effect te hebben op het ongevalsrisico [27]. De cursussen zijn te kort om de complexe, soms contra-intuïtieve, handelingen die nodig zijn om een auto uit een slip te halen, tot een automatisme te maken. Mensen die de slipcursus hebben gevolgd, denken echter wel dat ze de vaardigheden beheersen. Dit maakt hen overmoedig, waardoor ze meer risico’s nemen dan mensen zonder training.

Wat beter lijkt te werken, zijn voortgezette rijopleidingen waarin het accent gelegd wordt op het vergroten van het verkeersinzicht en het bevorderen van zelfinzicht; zie bijvoorbeeld het ADVANCED-project [28]. Maar zelfs dan is succes niet vanzelfsprekend. Na een Nederlandse training op basis van de ADVANCED-ideeën bleek dat houding, zelfinschatting en risico-acceptatie slechts op een van de twee locaties waar de training werd gegeven, was verbeterd en op de andere was verslechterd [29]. Er zijn aanwijzingen dat de persoonlijke overtuigingen over het nut van het ADVANCED-project een rol speelden bij het verschil in effecten voor de twee locaties.

In Finland en Oostenrijk zijn verplichte aanvullende trainingen voor beginnende automobilisten geëvalueerd. Na de invoering van de verplichte voortgezette rijopleiding kon in Finland geen verbetering van het ongevalsrisico geconstateerd worden in de eerste anderhalf jaar van het rijbewijsbezit [30]. Oostenrijk kent de meest uitgebreide verplichte nascholing in de eerste twee jaar van het rijbewijsbezit. Er zijn zes terugkommomenten. Methodologisch niet al te sterk onderzoek toont aan dat het ongevalsrisico in Oostenrijk mogelijk is gedaald door deze uitgebreide verplichte nascholing [31] [32].

Senserrick [33] concludeert dat in Australië een algemene training voor jongeren, gericht op het omgaan met risicogedrag en weerbaarheid (zoals weerstand bieden tegen groepsdruk), een positieve invloed kan hebben op het gedrag in het verkeer. Ze concludeert dat dit effect groter is dan een training enkel gericht op risicoperceptie in het verkeer.

Voor ervaren automobilisten

Uit een omvangrijke meta-analyse door het Cochrane-instituut blijkt dat bijscholing (al dan niet verplicht) voor ervaren bestuurders niet tot een daling van het ongevalsrisico leidt [34]. Dit laat onverlet dat een enkele trainingsvorm wel effect kan hebben. Bij grote bedrijven die veel chauffeurs in dienst hebben, kan bijscholing waarbij ook het inzicht in de eigen beperkingen, waarneming en interpretatie van verkeerssituaties aan bod komt, ervoor zorgen dat het ongevalsrisico onder de chauffeurs daalt [35] [36].

Onderdeel van factsheet

Rijopleiding en -examen

In Nederland moet je een theorie- en praktijkexamen afleggen voor het behalen van het rijbewijs B, het rijbewijs voor het besturen van een… Meer

Deze factsheet gebruiken?