Intelligente snelheidsassistentie (ISA) leidt tot lagere rijsnelheden en dus tot minder ongevallen en slachtoffers (zie de vraag Hoe groot is het effect van snelheid op de verkeersveiligheid?). ISA vergelijkt de rijsnelheid met de ter plaatse geldende snelheidslimiet. Vervolgens geeft het systeem feedback aan de bestuurder (informatief/waarschuwend) of het maakt snelheidsovertredingen fysiek onmogelijk (dwingend).
Er bestaat geen twijfel dat ISA de verkeersveiligheid kan verbeteren. Het effect van ISA op het aantal ongevallen hangt wel af van een aantal factoren, met name:
- Het soort ISA: een dwingende variant is beduidend effectiever dan een adviserende variant.
- De penetratiegraad van ISA: naarmate er meer voertuigen van ISA zijn voorzien, is het effect groter.
- Het huidige snelheidsgedrag: naarmate de snelheidsovertredingen frequenter en groter zijn, is het effect van een ISA groter.
Op basis van onderzoek in Engeland [38] is geschat dat een volledige invoering van een dwingende variant van ISA uiteindelijk leidt tot 30% reductie van het aantal dodelijke ongevallen en 25% reductie van het aantal ongevallen met ernstig gewonden. Schattingen van het effect van ISA op het aantal ongevallen verschillen echter in hoge mate, zoals te zien in Tabel 4. Deze verschillen hangen onder andere samen met de methode die gebruikt is voor de schattingen (simulatorstudie of veldstudie; berekend op basis van het statistische verband tussen snelheid en ongevallen of op basis van kenmerken van werkelijke ongevallen) en het type ongevallen waarnaar is gekeken (alle ongevallen of bepaalde typen ongevallen – zie [39]).
|
ISA-type |
Ongevalstype |
Studie |
||||
|
|
|
ESVC (UK) |
LAVIA (F) |
ISA-UK (UK) |
TAC SafeCar (AUS) |
Doecke & Wooley (AUS) |
|
Informerend |
Dodelijk |
18-24% |
4-7% |
|
|
11% |
|
Ernstig |
14-18% |
0-3% |
|
|
8,3% |
|
|
Waarschuwend |
Dodelijk |
19-32% |
3-17% |
21% |
9% |
18,4% |
|
Ernstig |
15-25% |
1-11% |
|
7% |
15,6% |
|
|
Dwingend/verplicht |
Dodelijk |
37-59% |
8-16% |
46% |
|
28,3% |
|
Ernstig |
29-48% |
0-9% |
|
|
26,5% |
|
ISA leidt ook tot homogenere snelheden, wat naast een positief effect op de doorstroming, ook een positief effect heeft op de verkeersveiligheid (zie de vraag Wat is het effect van snelheidsverschillen op de verkeersveiligheid?). In de ISA-proef in Tilburg eind jaren negentig, daalde de standaarddeviatie van de snelheid op de 30km/uur-wegen met 3,5 km/uur (van 10,1 naar 6,6 km/uur) en op de 50km/uur-wegen met 2,8 km/uur (van 13,4 naar 10,6 km/uur).
Er bestaan bij sommigen zorgen dat ISA ertoe kan leiden dat automobilisten vaker precies op de aangegeven limiet gaan rijden en minder vaak hun snelheid aanpassen aan de actuele omstandigheden die soms om een lagere snelheid dan de limiet vragen (slecht weer, drukte). Ook zijn sommigen bezorgd dat de veelal lagere snelheid van ISA-gestuurde auto’s leidt tot irritatie bij andere automobilisten, met gevaarlijke en ongewenste acties als inhalen, bumperkleven en verkeersruzies tot gevolg. Dergelijke gevolgen kunnen niet uitgesloten worden, maar vooralsnog is er geen duidelijke wetenschappelijke evidentie dat ze zich in de praktijk voordoen. Maar ook als bovenstaande ongewenste gevolgen zich bij sommige bestuurders en in sommige situaties voordoen, dan nog blijft het netto-veiligheidseffect van ISA positief, zoals blijkt uit de vele evaluatiestudies van ISA (zie bijvoorbeeld Tabel 4).
Vrijwel alle studies vinden dat ISA ook een positief effect heeft op brandstofverbruik en uitlaatgassen, maar er zijn grote verschillen in de mate waarin [39].
