Zowel staandehoudingen als geautomatiseerd toezicht hebben een positief effectief op verkeersveiligheid. Beide hebben voor- en nadelen. Met geautomatiseerd toezicht kunnen grote hoeveelheden verkeer gecontroleerd worden. Dit kan niet met staandehoudingen. Toezicht via camera op rijsnelheid en roodlichtnegatie is effectief gebleken in het verminderen van overtredingen en het verminderen van verkeersongevallen (zie de vraag Wat is het effect van de handhavingsmethoden per prioriteit?). Een belangrijk nadeel van geautomatiseerd toezicht is dat de overtreder de bekeuring altijd pas enkele dagen of weken na de feitelijke overtreding krijgt. Hierdoor is de link met het gevaar in het verkeer niet altijd duidelijk.
Een aantal overtredingen kan niet met geautomatiseerd toezicht geconstateerd worden. Het gaat dan bijvoorbeeld om rijden onder invloed van alcohol of drugs, agressief rijgedrag, overtreding van de rust- en rijtijden-wetgeving, overbelading en opvoering van de constructiesnelheid van het voertuig. Daarom zijn staandehoudingen een noodzakelijke aanvulling op geautomatiseerd toezicht. Met staandehoudingen is bovendien per individueel geval een grotere impact te bereiken dan met geautomatiseerd toezicht. Ten eerste omdat de politieagent kan toelichten waarom de overtreding bekeurd wordt. Volgens de weggebruikers zelf geeft een waarschuwing bij staandehouding – zonder sanctie – het meest duurzame gedragseffect [68]. Ten tweede kunnen staandehoudingen leiden tot een juridisch dossier met verdergaande implicaties, bijvoorbeeld strafverhoging wanneer een rechter eerdere strafrechtelijke overtredingen laat meewegen. Staandehoudingen in het verkeer zijn verder noodzakelijk voor het uitvoeren van maatregelen die gebaseerd zijn op verkeersovertredingen die aan een persoon gekoppeld moeten worden, zoals het beginnersrijbewijs, het puntenrijbewijs en de recidiveregeling veelplegers [11]. Daarnaast geven staandehoudingen de politie de mogelijkheid om behalve op het controlespeerpunt, ook op andere potentiële overtredingen te controleren. Tot slot werkt de zichtbare aanwezigheid van politie in het verkeer en het staande houden van overtreders normbevestigend en heeft het veel draagvlak bij het publiek [11].
