Klopt het dat (minimaal) 90% van de verkeersongevallen door menselijk gedrag wordt veroorzaakt?

Antwoord

Menselijk gedrag speelt inderdaad een rol bij meer dan 90% van de verkeersongevallen. Een Amerikaanse studie [1] heeft ruim 2 miljoen ongevallen met (auto)bestuurders geanalyseerd en in 94% van de gevallen bleek het ongeval toe te kunnen worden geschreven aan de bestuurder. Het ging in dat onderzoek om de laatste kritische gebeurtenis die tot het ongeval leidde. Ongevallen hebben echter zelden één enkele oorzaak, maar zijn meestal het gevolg van een combinatie van factoren [2]. Wanneer iemand bijvoorbeeld door een stuurfout in een bocht van de weg afraakt, is de stuurfout de laatste handeling die leidt tot het ongeval, maar kunnen bijvoorbeeld ook het wegontwerp (bijvoorbeeld de boogstraal), afwezigheid van waarschuwingsborden, een te hoge rijsnelheid en omstandigheden als gladheid, hebben bijgedragen aan het ontstaan van het ongeval.

Afbeelding

Afbeelding 1: Het gatenkaasmodel dat aangeeft hoe een ongeval kan gebeuren als systeemfouten en onveilige handelingen van verkeersdeelnemers in tijd en plaats samenvallen (naar [3]).

Menselijke fouten en onveilige handelingen kunnen mede ontstaan door fouten of onvolkomenheden in het verkeerssysteem. Afbeelding 1 geeft aan hoe ongevallen kunnen ontstaan als fouten in het verkeerssysteem en onveilige handelingen van verkeersdeelnemers ongelukkig samenkomen.

De sleutel tot het voorkomen van ongevallen ligt daarom niet alleen bij educatie en voorlichting, maar bij een combinatie van voertuigmaatregelen, infrastructurele maatregelen en educatie, voorlichting en handhaving als ondersteunende maatregelen [4]. Zie ook de vraag Welke maatregelen zijn er om gedrag te veranderen?.

Image
afbeelding
Onderdeel van factsheet

Effectieve maatregelen voor gedragsverandering

Er zijn verschillende maatregelen die ingezet kunnen worden om gedrag te beïnvloeden: handhaving, educatie en voorlichting, alsmede Meer

Deze factsheet gebruiken?