Het aantal verkeerdoden wordt vastgesteld op basis van drie bronnen:
- gegevens van door een arts ingevulde doodsoorzaakverklaring;
- de dossiers van arrondissementsparketten over niet-natuurlijke doodsoorzaken;
- het (voorlopige) Bestand geRegistreerde Ongevallen in Nederland (BRON) dat Rijkswaterstaat samenstelt op basis van de ongevalsrapporten die door de politie zijn opgemaakt.
Het proces gaat op hoofdlijnen als volgt:
Informatie van de schouwarts
Een arts stelt de doodsoorzaak vast. De gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden past vervolgens de Basisregistratie Personen (BRP) hierop aan. De melding komt ook terecht bij het CBS die op basis van deze gegevens de doodsoorzakenstatistiek3 maakt. De doodsoorzakenstatistiek bevat alleen informatie over overleden inwoners van Nederland, ook als deze in het buitenland zijn omgekomen.
Informatie via de rechtbank
In het geval van een niet-natuurlijke dood doet de politie onderzoek naar de toedracht en maakt zij proces-verbaal op. CBS raadpleegt deze verslagen bij de arrondissementsparketten en combineert de informatie daaruit met de doodsoorzakenstatistiek tot de statistiek van niet-natuurlijke dood4. Deze statistiek bevat voor wat betreft overlijdens als gevolg van verkeersongevallen informatie over alle in Nederland overleden personen; indien Nederlanders in het buitenland overleden is de informatie minder compleet.
Informatie uit de verkeersongevallenregistratie
In principe wordt de politie ingeschakeld bij met name ernstige verkeersongevallen. Dit is nodig voor de verkeersafhandeling, de verzekering, om de toedracht van het ongeval te bepalen en een proces verbaal voor de rechtbank op te maken. De registratie die de politie van het verkeersongeval maakt benut Rijkswaterstaat voor het Bestand geRegistreerde Ongevallen in Nederland (BRON). Een voorlopige versie hiervan (met alleen verkeersdoden) deelt Rijkswaterstaat met CBS voor de vaststelling van de Statistiek Verkeersdoden. BRON bevat zowel overleden inwoners van Nederland als buitenlanders die bij een verkeersongeval in Nederland zijn omgekomen.
Koppeling tussen bestanden
CBS koppelt eerst de doodsoorzakenstatistiek met de rechtbankverslagen. Vervolgens koppelen ze met het voorlopige BRON-bestand voor met name ontbrekende gegevens. Tot en met 2011 voerde Rijksterstaat bij CBS nog een controleslag uit op de voorlopige Statistiek Verkeersdoden in combinatie met het voorlopige BRON-bestand om vast te stellen of de gevonden doden in de bestanden daadwerkelijk verkeersdoden betroffen. De bevindingen konden in beide bestanden dan nog tot aanpassingen leiden, alvorens de bestanden werden gepubliceerd. Vanaf 2012 vindt deze procedure vanwege wetgeving waaraan CBS zich moet houden niet meer plaats. Dit heeft met name gevolgen voor correcties van het BRON-bestand.